YouTube için gizlilik odaklı alternatif bir önyüz (front-end) yazılımı olan Invidious, YouTube’un yasal departmanından faaliyetlerine son vermesini talep eden bir yazı aldı. Reklamları ve kullanıcı metriklerinin takip edilmesini ortadan kaldıran bu ücretsiz ve açık kaynaklı yazılım, YouTube deneyimini reklamsız sunarken Google aboneliklerine bağımlılığı da ortadan kaldırıyor.
YouTube, toplamda tahmini 2.5 milyar kullanıcısı ve günlük olarak yaklaşık 120 milyon aktif kullanıcısı olan bir eğlence devi ve küresel bir marka. Premium ürünlerin dışında, YouTube ücretsiz kullanıma açık. Ancak günlük olarak tüketilen yaklaşık bir milyar saatlik içerik nedeniyle YouTube, bunun karşılığını almanın yollarını bulmak zorunda.
Kullanıcı için en belirgin gelir kaynağı reklamlar. Daha az bilinen gelirleri ise, WhoTracksMe verilerine göre, YouTube sayfası başına ortalama yedi izleyiciyle birlikte önemli bir kullanıcı takibi içeriyor. Yani kulanıcı verilerinin takibi üzerinden para kazanılıyor.
YouTube platformunun nasıl para kazandığına dair giderek daha fazla farkındalığa sahip olan kullanıcılar tarafından bunların anlaşılmasıyla, çeşitli yöntemlerle (uBlock Origin tarayıcı eklentileri gibi) ya da daha az çaba gerektiren diğer yöntemlerle (Invidious gibi) bu gelir kaynaklarına tabi kalmak istemeyenlerin gittikçe arttığı görünüyor.
Invidious: YouTube için gizlilik odaklı bir front-end yazılım
Invidious, kendini YouTube için açık kaynaklı bir alternatif bir önyüz olarak tanımlıyor. Temel olarak, YouTube’a reklamlar, kullanıcı izlemesi ve Google aboneliklerine bağımlılık olmadan farklı bir arayüz ve alan adı üzerinden erişmeyi sağlıyor. Yazılım AGPL-3.0 lisansı altında sunuluyor.
YouTube/Google’ın iddialarının temeli, YouTube’un API‘sini (uygulama programlama arayüzü) kullanan istemcilerin (bu durumda Invidious) Google’ın gizlilik politikasını göstermesi ve bağlantılandırmasını, istemcinin nasıl kullanıcı bilgilerini işlediğini “açık ve kapsamlı bir şekilde” açıklamasını gerektirdiği. API istemcileri, YouTube işlevselliğine “herhangi bir kısıtlama” getiremiyor veya “temel kullanıcı deneyimlerini taklit edemez”, ancak “önemli bağımsız değer veya işlevsellik” eklediklerinde bunu yapabilirler. Google, API istemcilerinin telif hakkı ihlali yapmaması ve telif hakkı ihlali yapan materyalleri kullanmaması gerektiğini de vurguluyor.
Invidious ekibinin söylediği gibi, YouTube/Google, Invidious’un YouTube’un API’sini kullanmadığını ve dolayısıyla projeyi geliştirenlerin herhangi bir ilgili hizmet sözleşmesine katılmadığını vurguluyor. Invidious, genel olarak herkese açık bir proxy hizmeti olarak işlev gören bir yazılım.
Invidious ekibi, “GitHub’dan Invidious’u kaldırın” gibi bir talep gelene kadar “hiçbir şey yapmayacaklarını” belirtiyor, ancak bunun iyi bir şekilde sonuçlanmayabileceğinin farkındalar.
Eğer YouTube/Google gerçekten Invidious ekibini yok etmek istiyorsa, ekip bu duruma hazırlıklı, ancak yazılımı tamamen ortadan kaldırmak ekip için de yeni zorlukları beraberinde getirecek.
Ekibin son sözleri ise, “Invidious’un bizimle birlikte veya bizim olmadan yaşamasını ve gelişmesini diliyoruz.” şeklinde.
