Kanada ve ABD’deki araştırmacılar, yapay zeka (AI) kullanarak ölümcül bir süper bakteri türü olan Acinetobacter baumannii’yi öldürebilen yeni bir antibiyotik keşfettiler. Yapay zeka, binlerce potansiyel kimyasal arasından laboratuvar testleri için uygun olanları belirlemek için kullanıldı. Bu çalışma sonucunda “Abaucin” adında güçlü bir deneysel antibiyotik bulundu. Ancak, ilacın geliştirilmesi ve klinik deneyler için daha fazla çalışma yapılması gerekiyor.
Antibiyotiklerin etkisiz hale gelmeye başlamasıyla birlikte yeni ilaçlara olan ihtiyaç artıyor. Araştırmacılar, yapay zekanın ilaç keşfinde büyük bir hızlanma sağlayabileceğini belirtiyor. Yapay zekanın eğitimi için bilim insanları, kimyasal yapısı kesin olarak bilinen binlerce ilacı Acinetobacter baumannii üzerinde test ettiler. Bu veriler yapay zekanın beslenerek, sorunlu bakteriyi hedefleyebilecek ilaçların kimyasal özelliklerini öğrenmesi sağladı.
Yapay zeka daha sonra etkinlikleri bilinmeyen 6.680 bileşiği ele aldı ve sadece bir buçuk saatte bir liste oluşturdu. Bu liste arasından seçilen 240 bileşik laboratuvar testlerine tabi tutuldu ve dokuz potansiyel antibiyotik belirlendi. Bunlardan biri olan abaucin, farelerde enfekte yaraları tedavi edebildiği ve hastalardan alınan A. baumannii örneklerini öldürebildiği gösterildi.
Antibiyotiklerin reçete edilebilmesi 2030 senesine kadar sürebilir
Ancak, Abaucin’in geliştirilmesi için daha fazla çalışma gerekiyor. Laboratuvar testlerinin ardından klinik deneyler yapılacak ve ilacın etkinliği ve güvenliği değerlendirilecek. Araştırmacılar, yapay zeka destekli antibiyotiklerin reçete edilebilir hale gelmesinin 2030 yılına kadar sürebileceğini tahmin ediyor.
Bu keşif, antibiyotik direnci gösteren süper bakterilerle mücadelede yapay zekanın önemli bir rol oynayabileceğini gösteriyor. Abaucin’in diğer bakterilere etki etmemesi durumunda direnç gelişimini zorlaştırabileceğini ve yan etkilerin azaltabileceği düşünülüyor. Ayrıca, yapay zekanın milyonlarca potansiyel bileşiği tarayabilme yeteneği, manuel olarak yapılması imkansız olan bir işlemi hızlandırabilir.
Bu çalışma, bilim ve tıpta yapay zekânın devrim niteliğinde bir güç olduğunu gösteren son örnekler olarak değerlendiriliyor. Araştırmacılar, yapay zeka destekli antibiyotik keşfinin prensiplerini daha önce Koli Basili (Escherichia coli) üzerinde test etmişlerdi, ancak şimdi bu bilgileri daha büyük tehditlere odaklanmak için kullandılar.