Uzay yolculukları insanlık için yeni ufuklar açarken, bir yandan da insan vücudunun bu sıra dışı ortama nasıl tepki verdiğini anlamamız gereken bir dönemdeyiz. ABD’li bilim insanları tarafından yapılan yeni bir araştırma, uzayın, özellikle insan kalbi üzerinde düşündüğümüzden çok daha hızlı bir şekilde yaşlandırıcı etkiler yaratabileceğini ortaya koyuyor.
Uzay yolculuğu, insan vücuduna zarar veriyor olabilir!
Bu ilginç araştırmada, özel olarak tasarlanmış ve “çip-kalp” adı verilen kalp dokusu örnekleri tam 30 gün boyunca Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (ISS) misafir edildi. Bu süre zarfında, bilim insanları Dünya’daki kontrol grubuyla karşılaştırmak üzere, uzaydaki dokuların kasılma gücünü ve kalp atış ritmini gerçek zamanlı olarak takip ettiler.
Sonuçlar oldukça çarpıcıydı. Sadece 12 gün gibi kısa bir süre içinde, uzaydaki kalp dokusunun kasılma gücünde neredeyse yarı yarıya azalma gözlemlendi. Üstelik bu zayıflama, dokular Dünya’ya geri döndükten sonraki 9 gün boyunca bile devam etti. Dünya’daki kontrol grubunda ise kasılma gücü neredeyse hiç değişmedi.
Araştırmacılar ayrıca uzaydaki kalp dokularının ritminin de zamanla bozulduğunu ve her atım arasındaki sürenin belirgin bir şekilde arttığını gözlemlediler. Bu düzensizlik, Dünya’ya dönüşle birlikte ortadan kalksa da, uzay yolculuğunun kalp atış ritmini etkilediği açıkça ortaya konmuş oldu.
Araştırmanın sonuçları, uzayda geçirilen sadece bir aylık sürenin bile kalp dokusunu zayıflatabileceğini, kalp atış ritmini bozabileceğini ve kalbin doğal yaşlanma sürecini taklit eden moleküler ve genetik değişikliklere yol açabileceğini gösteriyor.
Bilim insanları, bu olumsuz etkilerin uzayda yerçekimsiz ortama bağlı olarak ortaya çıkan ve düzensiz kalp atışı gibi sorunlara yol açabilen kardiyovasküler değişikliklerden kaynaklandığını düşünüyor. Bu öncü çalışma, gelecekteki uzun süreli uzay görevlerinde astronotların sağlığını korumak için mikro yerçekiminin kalp üzerindeki etkilerini daha detaylı bir şekilde anlamamız ve hatta bu etkileri azaltabilecek ilaçlar geliştirmemiz gerektiğine işaret ediyor.