Avrupa’nın yenilikçi ulaşım çözümlerine öncülük etmesi beklenen uçan taksi projeleri, ciddi mali zorluklarla boğuşuyor. Elektrikli dikey iniş ve kalkış (eVTOL) araçlarıyla şehir içi ve şehirler arası ulaşımı dönüştürme hedefi taşıyan şirketler, finansman sıkıntıları nedeniyle planlarını ertelemek zorunda kalıyor ve böylece uçan taksi rüyası ertelenmiş oluyor.
Volocopter: Avrupa’nın gururu, Çin’e umut bağladı
Almanya merkezli Volocopter, iki kişilik elektrikli hava taksisi VoloCity ile büyük umut vaat etmişti. Paris Olimpiyatları’nda yolcu taşımayı hedefleyen şirket, yalnızca gösteri uçuşları gerçekleştirebildi. Bu durum, şirketin yatırım bulma çabalarındaki başarısızlıkla ilişkilendirildi.
Nisan ayında Almanya hükümetinden talep edilen 100 milyon Euro kredi onaylanmadı. Bunun üzerine, Çinli otomotiv devi Geely ile yapılan 95 milyon dolarlık yatırım anlaşması gündeme geldi. Eğer anlaşma gerçekleşirse, Volocopter hisselerinin yüzde 85’i Geely’e devredilecek ve üretimin Çin’e taşınması ihtimali doğacak.
Lilium: yükselen yıldızdan iflasa
Almanya’nın bir diğer önemli eVTOL üreticisi Lilium, 30 elektrikli jet motoruyla çalışan yenilikçi tasarımıyla dikkat çekmişti. Şirket, 780 ön sipariş aldığını duyurmuş ve 2025’te test uçuşlarına başlamayı planlamıştı. Ancak mali kriz, bu hedefleri tehdit ediyor. Alman hükümetinden beklenen garantiler sağlanamayınca şirket iflas sürecine girdi ve Nasdaq borsasından çıkarıldı.
Şu an yeniden yapılanma çabaları devam ederken, projeyi hayata geçirme hedefi büyük risk altında. Kasım ayında şirketin ana faaliyet alanları iflas işlemlerine dahil edildi. Uçan taksi rüyası giderek zora giriyor.
Vertical Aerospace: birleşik krallık’ın umudu
Birleşik Krallık merkezli Vertical Aerospace, VX4 modeliyle sektörde dikkat çekiyor. Sekiz pervaneli tasarımıyla düşük maliyet, sessizlik ve güvenlik vaat eden şirket, bu yıl ilk pilotlu test uçuşunu başarıyla tamamladı. Ancak Rolls Royce’un elektrik motoru anlaşmasından çekilmesi ve prototip kazaları, projeye gölge düşürdü.
Yakın zamanda Mudrick Capital ile yapılan bir kurtarma anlaşmasıyla finansal istikrar sağlandı. Anlaşma kapsamında şirketin yüzde 70’i Mudrick Capital’e devredildi. Uçan taksi rüyası burada da canlı tutulmaya çalışılıyor. Vertical Aerospace, 2030’a kadar 150 uçan taksi teslim etmeyi ve yıllık 200 birim üretim kapasitesine ulaşmayı hedefliyor.
Airbus ve diğerleri
Avrupa’nın güçlü oyuncularından Airbus, dört kişilik CityAirbus NextGen modeliyle sektörde varlık gösteriyor. Uzmanlar, Airbus’ın güçlü finansal altyapısı ve mühendislik kapasitesi sayesinde projeyi başarıyla hayata geçirebileceğini öngörüyor.
Diğer taraftan, ABD merkezli Joby ve Archer gibi şirketler de sektörde güçlü bir konumda, ancak piyasanın kârlılık potansiyeli halen belirsizliğini koruyor.
Uçan taksiler, havalimanları ile şehir merkezleri arasında hızlı ve çevreci ulaşım sağlamayı hedefliyor. Ancak batarya maliyetleri, sık bakım gereklilikleri ve pilot giderleri operasyonel kârlılığı zorlaştırıyor. Buna rağmen yatırımcılar, sektörde bir sonraki Tesla’yı yakalama umuduyla bu alana yatırım yapmaya devam ediyor.
eVTOL araçlarının ticari hizmete girebilmesi için yalnızca üretim değil, aynı zamanda yasal izin süreçlerinin de başarıyla tamamlanması gerekiyor. Halihazırda dünyada onlarca eVTOL şirketi bulunuyor, ancak hepsinin başarılı olması beklenmiyor. Uçan taksi rüyası gerçek olabilmek için yeterli desteği bekliyor.
Avrupa’nın uçan taksilerle dolu bir gelecek vizyonu, çözüm bekleyen finansal sorunlar ve operasyonel zorluklarla gölgelenmiş durumda ve buna rağmen uçan taksi rüyası hala birçokları için umut vaat ediyor.