İsteyenlerin dünyanın herhangi bir yerinden küresel bir AB şirketi yönetebilmesine olanak sağlayan e-Oturum programını başlatan ilk ülke olan Estonya, girişimcilere AB’nin iş ortamına erişim imkânı sunuyor
Estonya devleti dijitalleşmesini 2000 yılında başlatan bir devlet. O dönem vergi toplama işlemini dijitaleştirerek bu işe ön ayak olan Estonya’da bugün devlet hizmetlerinin yüzde 99’u online olarak yapılıyor. Günümüzde evlenme, boşanma ve emlak alım-satımı dışında Estonya’daki bütün işlemlerin tamamının bu kapsamda gerçekleştirildiğini not edelim.
Estonya’daki bu dijital dönüşümde teknoloji veya maddî kaynaklara erişimin çok önemi bulunmuyor. Nitekim bu durumu e-Estonia Bilgilendirme Merkezi’nden Anette Numa da teyit ediyor: “Bize göre, teknoloji ve para çözüm değil. Estonya devletini dijitalleştirmenin yolunun zihniyeti değiştirmekten geçtiğini biliyorduk.” İşte, bu değişimin sonunda Estonya dünyada ilk kez 2005’te e-seçim sistemini kuran ülke oldu.
e-Oturum’la Türkiye’den çalışırken küresel bir AB şirketi kurulabiliyor
Yaklaşık 20 yıllık süre içinde devlet hizmetlerinin neredeyse tamamını online ortama taşıyan Estonya’nın 2014 yılındaki hamlesi ise girişimcilik tarafında oldu. Ülke 5 sene önce e-Residency (e-Oturum) programını devreye aldı ve özellikle dijital girişimcileri ve start-up’ları kabul etmeye başladı. Techinside.com olarak Estonya devletinin davetiyle 10-12 Kasım’da bu programa ait ayrıntıları öğrenmek üzere Estonya’yı ziyaret ettik.
Estonya’nın dünyada ilk kez uygulamaya geçirdiği e-Oturum programıyla girişimciler, Türkiye’den çalışırken küresel bir AB şirketi kurabilmelerini sağlayan resmî dijital kimlik elde etme hakkını kazanıyor. Program kapsamında kurulan şirketler, adresten bağımsız güvenilir AB şirketi statüsüne sahip olduğu için, dünyanın herhangi bir yerinden düşük maliyetle ve fazla formalite gerektirmeden yönetilebiliyor. Türkiye’deki girişimcilerin işlerini AB pazarının tümüne yayabilmesine imkân sağlayan program, Türkiye’den startup’ların Avrupa iş ortamına entegrasyonunda önemli bir adım olma özelliğine sahip.
e-Oturum’daki başarılı Türk girişimler: Rimuut, Reachpeople, Oktopeople ve Walks In Istanbul
4 Kasım itibarıyla 2 bin 201 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının e-Oturum aldığı Türkiye’den kurulan şirketlerin sayısı 557 oldu. Bu verilere göre, Türkiye e-oturum nüfusu olarak 12. sırada iken kurulan şirket olarak ise 4. sırada yer alıyor. Ayrıca Türkiye, 2019 yılının en hızlı büyüyen pazarı olarak da ayrıca dikkat çekiyor. Türkiye’deki girişimleri özellikle pazarlama, tasarım, danışmanlık ve bilişim alanında faaliyet gösteriyor. Rimuut, Reachpeople, Oktopeople ve Walks In Istanbul, Estonya’da e-Oturum ile şirket kurmuş başarılı Türk start-up örnekleri.
Estonya e-Oturum programıyla girişimciler belgeleri ve sözleşmeleri dijital olarak imzalayabiliyor. Bununla birlikte, imzalı belgelerin gerçekliğini doğrulatmak mümkün. Ayrıca elektronik bankacılık ve uzaktan para transferi de yapılabiliyor.
Konuya ilişkin görüşlerini paylaşan Estonya Cumhuriyeti e-Oturum Programı Halkla İlişkiler Yöneticisi Katrin Vaga: “Avrupa ile Asya arasında hep bir köprü olmuş Türkiye’yi her ziyaret ettiğimizde, ortak noktalarımızın çokluğunu gördükçe şaşırıyoruz. Türkiye’nin startup ortamı ise dünyanın en etkili topluluklarından biri. Türkiye’deki girişimcilerin de bizim gibi Avrupa iş dünyasına ve dijital ortak pazara erişebilmesi gerektiğini düşünüyor, e-Residency programıyla bunu gerçekleştirecek işbirlikleri kurmaktan mutluluk duyuyoruz.” ifadelerini kullandı.
