Dünyada yükselişte olan uluslararası online ticareti Türkiye’de yaygınlaştırmak amacıyla ‘Ben Kazanıyorum, Türkiye Kazanıyor’ kampanyasını başlatan ödeme sistemleri sektörünün ve e-ticaretin lider ismi PayPal, Türkiye’de ve dünyada e-ticaretin hızlı gelişimini ve seyrini gözler önüne seren bir araştırmaya imza attı.
E-ihracatın hem girişimcilere kazandıracağı hem de Türkiye ekonomisine katkı sağlayacağı gerçeğinden yola çıkan PayPal, küçük ve orta ölçekli işletmeleri, hatta bireyleri sınır ötesi online ticarete teşvik etmek ve onlara bu konuda yol göstermek için çalışmalarını sürdürüyor.
Bu kapsamda PayPal adına Ipsos tarafından 22 ülkede yapılan PayPal Sınır Ötesi Online Alışveriş Araştırması 2014, sınır ötesi online ticaretle ilgili çarpıcı rakamlar ortaya koyarken; Türkiye de dahil olmak üzere, ABD, İngiltere, Almanya, Avusturya, İsviçre, İtalya, İspanya, Hollanda, İsveç, Norveç, Danimarka, Polonya, Rusya, İsrail, Birleşik Arap Emirlikleri, Kanada, Brezilya, Meksika, Kanada, Çin ve Avustralya’dan 17 bin 500’ü aşkın kişinin katıldığı online soruşturma, farklı coğrafyalardaki tüketici alışkanlıklarını irdeliyor.
Halihazırda internet üzerinden yurtdışına ürün ve hizmet satanlarla, bu alanda faaliyete başlamaya hazırlananlara yol gösterecek sonuçlar içeren araştırma, dünya genelinde en çok sınır ötesi online alışveriş yapanların Avusturyalılar olduğuna işaret ediyor. Avusturyalıların yüzde 83’ü online alışveriş için ülke sınırlarını aşarken, onları yüzde 82’yle İsrailliler takip ediyor. Üçüncü sırada ise yüzde 75 ile Avustralya yer alıyor.
Çin uluslararası online pazarlar arasında hızla yükselmeye devam ediyor; zira araştırmaya katılan Çinlilerin yüzde 52’si gelecek 12 ay içerisinde sınır ötesi online alışverişe başlamayı veya yurtdışı online alışverişlerini artırmayı planladıklarını söylüyor; Rusya’da ise bu kişilerin oranı yüzde 54 ve Meksika’da yüzde 59!
Dünyada e-ihracatın bir numaralı ürünleriyse giyim ve ayakkabı. Sınır ötesi alışveriş yapan tüketicilerin yüzde 39’u**, yurtdışındaki sitelerden giysi ve ayakkabı alıyor. Listenin ikinci sırasında yüzde 26’ıyla elektronik eşya yer alıyor.
Sınır ötesi online alışveriş yapanların en çok önem verdikleri konu ise nakliyenin ücretsiz olması! Son 12 ay içerisinde başka ülkelerdeki sitelerden alışveriş yapmış olanların yarısı (yüzde 51), daha sık olarak yurtdışından online alışveriş yapmamalarının sebebinin nakliye masrafları olduğunu söylüyor. Benzer biçimde, sınır ötesi alışveriş yapanların yüzde 47’si, nakliyatın ücretsiz olmasının, kendilerini yurtdışından daha sık alışveriş yapmaya teşvik edeceğini vurguluyor. Yetişkin internet kullanıcılarının yüzde 51’i de ücretsiz nakliyat ve iadenin, online ticaretin olmazsa olmazı olduğunu düşünüyor.
Sınır ötesi online alışverişe teşvik eden başlıca faktörler arasında ayrıca ödemelerin güvenli bir şekilde yapılabilmesi geliyor. Online alışveriş yapanların yüzde 45’i buna önem verdiklerini vurgularken, yüzde 39’u kendi ülkelerinde olmayan ürünleri yurtdışındaki sitelerde buldukları için, yüzde 38’i de daha ucuza geldiği için sınır ötesi online alışveriş yapıyor.
Anket katılan tüketicilere sınır ötesi alışveriş pazarının gelişmesinin önündeki engellerin neler olduğu soruldu. Gelen cevaplar ise şu şekilde; teslimat ve nakliye ücretleri (yüzde 51), gümrük, vergi ve çeşitli ücretler (yüzde 45), ürünün teslim edilmemesi ihtimali (yüzde 43) ve ürünün beklenenden farklı çıkacağı endişesi (yüzde 41).
Peki 2015’te Türk tüketicilerin satın aldıkları hangi ürünlerin satışının ne kadar artması bekleniyor? En büyük artışın, yüzde 25 ile ev eşyalarında olacağı öngörülüyor. Bu kategoriyi eğlence (yüzde 15), sağlık ve güzellik (yüzde 14), bebek ve çocuk eşyaları (yüzde 14) takip ediyor.
Araştırma gösteriyor ki, Türkiye’de online alışveriş yapanların yüzde 64’ü sadece yurtiçinde, yüzde 31’i hem yerel hem yurtdışındaki sitelerden, yüzde 6’lık bir kesimse sadece sınır ötesi alışveriş yapıyor.
Online alışverişçilerin motivasyonlarına gelince; ankete katılan Türk tüketicilerin yüzde 57’si online alışverişin rahatlığını, yani zaman kazandırdığını ve zahmetsiz olduğunu belirtiyor. İnternetten alışveriş yapanların yüzde 25’i daha ucuza geldiği için online alışverişe yöneldiğini ifade ediyor.
Online alışveriş alışkanlarının önümüzdeki 12 ay içerisinde nasıl değişeceğine dair soru yöneltilen Türklerin yüzde 24’ü yerel sitelerden, yüzde 20’si ise yurtdışından alışveriş yapmaya başlayacağını söylüyor. Türk katılımcıların yüzde 40’ı yurtiçinden, yüzde 26’sı yurtdışından yaptığı alışverişi artıracağını belirtiyor.
PayPal Sınır Ötesi Online Alışveriş Araştırması 2014’te, Türk tüketicilerin en çok alışveriş yaptıkları 10 ülke de sıralanıyor. Buna göre son 12 ayda online alışveriş yapmış olan Türklerin en çok ürün aldıkları pazar ABD (yüzde 18). ABD’yi yüzde 14’le Çin, yüzde 9’la Almanya takip ediyor.
Türkler, sınır ötesi online alışverişlerde en çok hangi ürünlere yöneliyor derseniz, araştırma bunun da yanıtlarını veriyor: Son 12 ay içinde sınır ötesi online alışveriş yapmış olanların yüzde 36’sı giysi, ayakkabı ve aksesuar, yüzde 29’u elektronik eşya, yüzde 25’i eğlence ve eğitimle ilgili dijital ve indirilebilir ürünler alıyor.
“Hangi sebepler sizi sınır ötesi online alışveriş yapmaktan alıkoyar?” sorusu yöneltildiğinde; halihazırda yurtdışındaki sitelerden alışveriş yapan Türk tüketicilerin yüzde 51’i “Sorunla karşılaştığımda yardım alamamak” derken, yurtdışından alışveriş yapmayanların yüzde 48’i aynı cevabı veriyor. Ürünün beklediklerinden farklı çıkması ise yurtdışından alışveriş yapanların yüzde 49’unu kaygılandırırken, yerel sitelerden alışveriş yapanların yüzde 47’sini etkiliyor.
Gümrük, vergi ve benzeri masraflar; ‘Sınır Ötesi Alışverişçiler’in yüzde 53’ü, ‘Yurtiçi Alışverişçiler’in ise yüzde 49’u için problem teşkil ediyor. Ürünlerin sahte çıkma ihtimali ise sınır ötesi alışveriş yapanların yüzde 50’sinde ve yerel sitelerden alışveriş yapanların yüzde 46’sında endişe yaratıyor.
Nakliye ücretleri yurtdışından mal alanların yüzde 47’sini, yerelden şaşmayanlarınsa yüzde 44’ünü düşündürüyor. Yurtdışından alışveriş yapanların yüzde 47’si ve sadece Türkiye’deki sitelerde alışveriş yapanların yüzde 43’ü ürünlerin ellerine ulaşmama ihtimalinin kendilerini online alışverişten uzak tutacağını belirtiyor.
Sınır ötesi alışverişçilerin yüzde 44’ü iade masraflarının da online ticaretin önündeki bariyerlerden biri olduğunun altını çiziyor. Finansal ve kişisel bilgilerin güvenliğinin sağlanmaması da ayrı bir sorun olarak belirtiliyor. Ancak yurtiçinde alışveriş yapanlar bu konuda daha kaygılı; oranları yüzde 40’a ulaşıyor. Yurtdışından alışveriş yapanlardaysa bu oran yüzde 38’de kalıyor.
Türkleri yurtdışından online alışveriş yapmaya teşvik eden faktörler söz konusu olduğunda, ilk iki sırada, yüzde 51’le ‘ücretsiz nakliyat’ ve ‘güvenli ödeme’ geliyor. Türkçe müşteri desteğinin kendilerini sınır ötesi alışverişe heveslendireceğinin altını çizenlerin oranı yüzde 47, ürünlerin orijinalliğinin kanıtlanmasının önemli olduğunu düşünenlerin oranı 45.
Tüketiciler en çok harcamayı nerelerde yapıyor? Yurtdışı alışverişlerde en çok (yüzde 26) eBay’de harcama yapılıyor. Sınır ötesi alışveriş yapanlar için ikinci sırada yüzde 21 ile Aliexpress, üçüncü sırada yüzde 18’le Amazon geliyor.
Araştırmaya katılan Türk kullanıcılarına göre, sınır ötesi online alışverişlerde en yaygın ödeme yöntemi PayPal. Sınır ötesi alışveriş yapanların yüzde 66’sı ödemelerini PayPal kullanarak gerçekleştirdiğini belirtiyor. İkinci sırada yüzde 57 ile Visa ve yüzde 42 ile MasterCard bulunuyor.
Elbette tüketicilerin belirli ödeme yöntemlerine yönelmelerinin de sebepleri var. Sınır ötesi online alışveriş yapanlar arasında bu soruyu yanıtlayanların yüzde 50’si ödeme güvenliğinin kendileri için belirleyici olduğunu söylüyor. Alıcı koruması tüketicilerin yüzde 47’sini oluştururken, rahat ödeme yapılabilmesi yüzde 31’i, bilenen ve güvenilen bir marka olması da yüzde 26’sı için önemli.
*Araştırma verileri kullanılarak araştırmaya katılan 22 ülke için ihracat ve nüfus yaklaşımları hesaplanmıştır.
**Tüm katılımcıların küresel ortalamasına bakılmış, nüfusa göre hesaplama yapılmamıştır.