Dünyanın önde gelen yarı iletken üreticilerinden Tayvan merkezli TSMC, Çin’deki yapay zeka teknolojileri geliştiren şirketlere yönelik TSMC yapay zeka çipleri sevkiyatlarını durdurma kararı aldı. Şirket, 11 Kasım itibarıyla 7 nanometre (nm) ve daha gelişmiş proses teknolojileri ile üretilen çipleri Çinli müşterilere göndermeyi askıya alacak. TSMC’nin bu kararı, ABD Ticaret Bakanlığı’nın ihracat kontrollerini sıkılaştırma yönündeki baskılarının bir sonucu olarak alındı. Bu adım, Çin’in yapay zeka ve ileri teknoloji alanındaki gelişim hedeflerini ciddi şekilde etkileyebilir.
TSMC tarafından Çinli müşterilere gönderilen bir bildiride, sevkiyatların askıya alınmasının arka planında Huawei’ye yapılan dolaylı satışlar gibi çeşitli usulsüzlüklerin tespit edildiği belirtildi. ABD’li düzenleyiciler, uzun süredir bu tür dolaylı işbirliklerine ilişkin endişelerini dile getirerek, TSMC’yi stratejik önceliklerini gözden geçirmeye zorlamıştı. Bu hamleyle TSMC, Çin’deki pazar payında geçici bir azalma göze alsa da, ABD’nin yaptırımlarından kaçınma fırsatı elde edecek.
ABD destekleriyle yükselme hedefi
Çin pazarındaki daralmaya rağmen, TSMC’nin ABD pazarındaki konumu giderek güçleniyor. ABD Kongresitarafından onaylanan yarı iletken endüstrisini destekleme programı kapsamında TSMC, Arizona’da üç yeni fabrikakurmak için toplamda 6,6 milyar dolarlık sübvansiyon ve 5 milyar dolara kadar ek kredi almayı planlıyor. Bu sübvansiyonlar, TSMC’nin Çin’deki kayıplarını telafi etmek için önemli bir fırsat yeni TSMC yapay zeka çipleri ile yaratıyor.
ABD’nin sıkı ihracat kontrolleri
ABD Ticaret Bakanlığı’nın sıkı ihracat denetimleri kapsamında, TSMC tarafından üretilen her çipin Çin’e gönderilmeden önce Endüstriyel Güvenlik Bürosu (BIS) aracılığıyla zorunlu lisans onayına tabi tutulması gerekiyor. Bu durum, Çinli şirketlerin gelişmiş çip üretim süreçlerine erişimini kısıtlayarak yapay zeka, GPU ve otonom sürüş sistemleri gibi ileri teknolojiler ve TSMC yapay zeka çiplerindeki gelişimlerini engelliyor.
TSMC’nin kısıtlaması, Çinli şirketleri alternatif tedarikçi arayışına yöneltiyor. Yerel üretici SMIC bu noktada öne çıkıyor olsa da, SMIC’in teknolojik kapasitesinin TSMC’ye kıyasla sınırlı olduğu biliniyor. Financial Times’a göre, SMIC’in çip maliyetleri TSMC’ye oranla %40-50 daha yüksek, verim oranı ise yalnızca TSMC’nin seviyesinin üçte biri düzeyinde. SMIC, küresel pazarda yalnızca %5,7’lik bir paya sahip olması nedeniyle, özellikle gelişmiş çözümlere ihtiyaç duyan Çinli müşteriler için daha az cazip bir seçenek olarak değerlendiriliyor.
TSMC’nin bu hamlesi, ABD-Çin arasındaki teknoloji savaşında önemli bir dönüm noktası temsil ediyor. Dahası, bu hareket TSMC yapay zeka çiplerinin gelecekteki gelişimini de şekillendirebilir.