Düşük ışık koşullarında uzun pozlama için kamerayı sabit tutmaya çalışan herkes genellikle ne olduğunu bilir: kamera sallanır ve bulanık bir görüntüye neden olur. Aynı sorun teleskop görüntülerinde veya diğer uzun mesafe görüntüleme ekipmanlarında da ortaya çıkabilir. Çok küçük yer titreşimleri bile son derece hassas optik sistemlerde sonuçları bozabilir. Sorunu çözmek için Viyana Teknoloji Üniversitesi’ndeki (VUT) bilim adamları, elektro-kalıcı mıknatıslar kullanan yeni bir tür titreşim sönümleme teknolojisi geliştirdiler.
Titreşim sönümleyici mıknatıs
Sıradan kalıcı mıknatıslar gibi bu mıknatıslar da bir güç kaynağına ihtiyaç duymadan mıknatıslıklarını kalıcı olarak korurlar. Ayrıca bir bobinle donatılmışlardır, böylece bir elektrik darbesi mıknatıslanmalarını son derece hızlı bir şekilde değiştirebilir. Bu, büyük teleskopların aynalarındaki titreşimlerin etkin bir şekilde bastırılmasını ve dolayısıyla performanslarının önemli ölçüde arttırılmasını mümkün kılar.
VUT’un titreşim sönümleme sistemi, kalıcı olarak monte edilmiş bir taban ve bunun üzerinde serbestçe yüzen bir platformdan oluşur. Platform havada asılı duruyor ve güçlü manyetik kuvvetler tarafından yerinde tutuluyor. Daha sonra birkaç elektromanyetik aktüatör ince ayar yapabilir.
Üzerine birkaç kilogramlık bir yük monte edildiğinde bile platformun konumunu saniyeden çok daha kısa bir sürede yüksek hassasiyetle ayarlayabilirsiniz. VUT Otomasyon ve Kontrol Teknolojisi Enstitüsü’nden Ernst Csencsics: “Ayna bölümlerinin konumlandırılması gibi hassas uygulamalarda, bu platformun konumunun birkaç on nanometre dahilinde sabit tutulması gerekiyor” dedi.
VUT direktörü Prof. Georg Schitter, “Elektromıknatıslar genellikle bu tür aktif titreşim sönümleme için kullanılıyor Manyetik alandaki bobinlerden bir akım akar ve bu akımın ne kadar güçlü olduğuna bağlı olarak farklı kuvvetler üretilebilir. Bu çok hızlı ve hassas bir şekilde çalışıyor” dedi. Fakat, bu teknolojinin en büyük dezavantajlarından biri akımın sürekli akması gerektiğidir; aksi takdirde manyetik kuvvetler anında kaybolacaktır.
Öte yandan, kalıcı bir mıknatıs, çok güçlü bir manyetik alan onu mıknatısladığında, herhangi bir harici enerji kaynağı olmadan manyetik özelliklerini herhangi bir süre boyunca koruyabilir. Manyetik panolarda veya buzdolabı mıknatıslarında kullanılanlar gibi günlük kalıcı mıknatıslar da bu şekilde yaratılıyor.