Özellikle pandemi sonrası süreçte eski kondisyonuna kavuşmak, kendini dışarıya atmak isteyen çoğu insan koşu, trekking gibi doğada yapılan aktivitelere yöneldi. Özellikle koşu gibi kondisyon isteyen branşlarla ilgilenenler, hem rotalarını hem de sağlık verilerini takip edebilmek adına Strava gibi ücretli uygulamaları tercih edebiliyorlar. Bu uygulamalar kullanıcılarına rota oluşturabiliyor, rotalar üzerinde sosyalleşme imkanı sağlayabiliyor, sağlıkla ilgili anlık datalarını toplayıp analiz ediyor ve onları yönlendiriyor. Peki onlara kullanıcının tüm hayatını ilgilendiren bu kadar önemli datanın sunulması ne kadar güvenli?
Strava örneğinin gizlilik konusunda sicili bozuk;
- 2018’de kullanıcıları tarafından izlenen faaliyetleri gösteren küresel bir ısı haritası yayınladıktan sonra ateş altına girdi ve araştırmacılar onu gizli ABD askeri üslerini bulmak için kullanabildiler.
- Daha tüketici düzeyinde, “Flybys” olarak bilinen bir Strava özelliği, potansiyel olarak koşucuları tehlikeye attığı için gizlilik uzmanlarından eleştiri aldı . Başlangıçta varsayılan olarak açık olan özellik, Strava kullanıcılarının koşularını tekrar oynamalarına ve yol boyunca yanlarından geçtikleri kişileri ve onlarla nerede karşılaştıklarını belirlemelerine olanak tanır.
- Bunun da ötesinde, Strava, gizlilik politikasında , diğer birçok uygulamanın yaptığı gibi, kullanıcı bilgilerini toplu bir biçimde üçüncü taraflara sattığını açıkça belirtir; hem de uygulama kullanımdan kazanç elde ettiği halde.
Strava, kullanıcılara en azından verilerini hem diğer kullanıcılardan hem de şirketten gizlemek için bazı yollar sunuyor. Örneğin, uygulamanın gizlilik ayarları, koşularınızın başlangıçlarını ve bitişlerini maskelemenize veya haritalarınızı tamamen gizlemenize olanak tanır. Ayrıca, atıldığında şirketin verilerinizi üçüncü taraflarla paylaşmasını engelleyen bir geçiş anahtarı da vardır.
Veri gizliliğinde en önemli kural etik değerler
Bazı kullanıcılar bu dataların kendileri aleyhine nasıl kullanılabileceğini anlayamadıkları için sürecin önemini tam olarak kavrayamayabiliyorlar. Fakat, büyük verileri analiz edebilen kurumlar bu verilerle toplumların sağlık yapılarını, bölgelerin nüfuslarını, alışkanlıklarını, çok spor yapan genç erkek nüfusun yoğunluklu olduğu noktalardan askeri birliklerin yerlerini dahi öğrenebiliyorlar.
Birey bazlı düşündüğünüzde de aslında hem sizin sağlık ve kondisyon bilgilerinizi, alışkanlıklarınızı, ev vb. bilgilerinizi gizlice öğrenip size etik olmayan bir şekilde reklam politikaları izletebiliyorlar; hem de art niyetli kimselerin düzenli koştuğunuz noktaları, güzergahı yoğunluklu kullandığınız tarih ve saatleri, ev adresiniz gibi bilgileri öğrenebilmesine imkan tanıyarak sizin can güvenliğinizi de tehlikeye atabiliyor.
Bunların bilinciyle bakıldığında birçok insan vücuduyla barışık, doğal bir koşuyu ya da en azından güvendiği uygulamaları; uygulamalarda tedbirini alarak kullanmayı tercih ediyor.