Müzik, yaratıcılık ve teknolojiyi birleştirerek, bu yıl 28-30 Nisan tarihleri arasında 7. ve ilk kez üç gün üst üste Zorlu PSM’de %100 Music’in katkılarıyla gerçekleştirilen Sónar Istanbul’da BtcTurk’ün ana sponsorluğundaki yaratıcılık ve teknoloji platformu Sónar+D Istanbul’un bu yıl yapay zeka ve teknolojinin insan üzerindeki etkileri ile Web 3.0, NFT sonrası ekosistem ve blockchain teknolojileri üzerine odaklanan yoğun maratonu dün tamamlandı.
Sónar+D Istanbul bu yılki programında; paneller, konuşmalar, atölyeler, masterclass’lar, marketplace, AV gösterimleri ile katılımcılarını karşılarken açık çağrı ile seçilen projeler de Sónar Screen ve marketplace’de sergilenerek yepyeni ve ufuk açan fikirler, her yıl olduğu gibi bu yıl da sanatseverlerin yoğun ilgisiyle karşılandı.
Bu sene 7.kez Zorlu PSM’de %100 Music’in katkılarıyla gerçekleşen Sónar Istanbul’da, BtcTurk’un sponsorluğunda düzenlenen yaratıcılık ve teknoloji platformu Sónar+D Istanbul, bu yıl giderek daha fazla merak uyandıran iki konu olan yapay zeka ile Web 3.0’ü ele alarak her iki temayı odağına alan paneller, masterclass’lar, VR enstalasyonları ve müzikle teknolojinin birleştiği canlı performanslarla katılımcılarına çok boyutlu bakış açıları sunarak yeniden yepyeni yolculuklara çıkardı.
Farklı bakış açıları, yepyeni düşünceler
Tasarım ve kurgu arasındaki yolculuğu yöneten, hem yerel hem de global ölçekli teknolojik gelişmelere yön vererek olağanüstü görseller sunduğu filmleriyle de adından bahsettiren Avustralya doğumlu Amerikalı yönetmen Liam Young, sanat ve teknoloji arasındaki bağı yorumladığı etkileyici konuşması ve ustaca ele alınmış Planet City enstalasyonu ile Sónar+D Istanbul’da izleyecileri oldukça etkiledi. Programda yer alan iki masterclass’ta, panelde konuşmacı olan DJ ve yazar Elijah ile sanat ve teknoloji arasındaki yaratıcı bağı inceleyen Andreas Refsgaard’ın hem farklı bakış açıları sunan konuşmaları hem de yarattıkları görsel dünya, katılımcıları yepyeni düşüncelere doğru keşfe çıkardı.
Yapay zeka sanatı nasıl etkiliyor, nasl etkileyecek?
Levent Erden, Lalin Akalan, Erdil Yaşaroğlu ve Başar Başaran, “AI İcad Edildi, Mertlik Bozuldu Mu?” adlı panelde özellikle kısa sürede milyonlarca kullanıcıya ulaşan ChatGPT ve yapay zekayı eksenine alarak sanat üretiminin nereye evrileceğini derinlemesine tartıştı. Olumlu ve olumsuz yönlerinin masaya yatırıldığı yapay zeka ve sanat üretiminin, sanatçıya daha fazla üretim alanı yaratabileceği ihtimali göz önünde bulundurulurken, sanatçının biricikliğinin nerede olduğu ile makine yaratıcılığı ile insan yaratıcılığı arasındaki kısıtlılık, tüm yönleriyle konuşuldu. Birçok farklı yapay zeka hikayesi üzerinde karşılaştırma yapan Levent Erden; Lalin Akalan, Erdil Yaşaroğlu ve Başar Başaran, bu üretimlerin henüz berrak bir yaratıcılıktan çıkmadığı konusunda hem faydalı hem de eğlenceli yorumlarda bulundu.
Yapay Zeka Sanatında Günümüz
Yapay zekanın müzikal ve audiovisual (görsel-işitsel) projeler ile ilişkisi ve toplum-kültür üzerine etkisini odağına alan “Yapay Zeka Sanatında Günümüz” (The State of The AI Art) temalı panelde; yaratıcı kodlama ve makine öğrenimi alanında interaktif ve aynı zamanda açık fikirli yaklaşımlarıyla sanat ve teknoloji arasındaki yaratıcı bağı kodlama, algoritmalar ve yapay zeka aracılığıyla keşfeden Andreas Refsgaard, Sónar+D dahil olmak üzere birçok konferans, festival, radyo programı ve podcast’in küratörü, moderatör ve sunucu Antònia Folguera; biyoloji ve organik hayattan aldığı ilhamla eserlerini oluşturan ve yapay zekanın artistik potansiyelini sorgulayan çalışmalarıyla ünlenen Sofia Crespo; Satore Studio’nun kurucusu ve kreatif direktörü, görsel efekt ve ışıklandırma tasarımlarıyla Béyonce gibi birçok dünyaca ünlü sanatçı ve modacının sahnelerine dokunan nam-ı değer ‘Işık Sihirbazı’ Tupac Martir gibi önde gelen isimler, yapay zekanın sanat ve teknolojiye etkisi üzerine konuşarak gelecekte bizi nelerin beklediğine dair öngörülerini paylaştılar.
Web 3.0: Neredeyiz?
Gelişen teknolojilerin yaratıcı süreçler ile kesişimlerini, Web 3.0’ı, yükselen NFT dalgası ardından bulunduğumuz noktayı ve DAO’ları (merkeziyetsiz otonom organizasyonlar) odağına alan “Web 3.0: Neredeyiz?” (Web 3.0: Where Are We) başlıklı panelde ise, sürdürülebilir teknolojileri müzik ile harmanlarken sosyal medya aracılığıyla bir kariyer inşa eden DJ ve yazar Elijah, müzik ve teknolojinin Web 3.0’daki potansiyelini DAO’lar ve komünite inşası alanlarında inceleyen, Friends with Benefits ve Refraction DAO’ları kurucu üyelerinden Kaitlyn Davies, Web 3.0, yapay zeka ve Metaverse kavramlarının müzikle bağlantısını ve aralarındaki etkileşimi araştıran Water & Music kurucu üyesi Katherine Bassett gibi başarılı isimler programda konuşmacı olarak yer aldı.
Yepyeni Beceriler: Atölyeler…
Sónar+D Istanbul programı kapsamında Algorave Istanbul tarafından gerçekleştirilecek Berke Baramuk ile “SonicPi Kullanarak Canlı Kodlama Yöntemiyle Müzik Üretimi”, Kerem Altaylar ile “P5JS Kütüphanesi ile Yaratıcı Görsel-İşitsel Kodlama Atölyesi” ve Uzak ile “Touchdesigner Aracılığıyla Sese Tepki Veren Görseller Oluşturma” atölyelerinde ise katılımcılar kod bazlı sistemlerle görsel-işitsel eserlerin üretim aşamalarını ve süreçlerini deneme fırsatı buldular.
Deneyim alanları, VR tasarımlar, çeşitli enstalasyon ve oyunların yer aldığı marketplace’in de oldukça yoğun ilgi gördüğü Sónar+D Istanbul 2023, bu yıl da teknoloji ve müzik ekseninde özellikle dijital sanatın vardığı en aktüel gelişmeleri paneller, konuşmalar, atölyeler, masterclass’lar ve AV gösterimleri aracılığıyla katılımcılarına aktararak yeniden benzersiz ve ufuk açıcı deneyimler sunmuş oldu.