Rusya, küresel internetten kopma planlarını hayata geçirme yolunda hızla ilerliyor. Yapılan testler ve uygulanan kısıtlamalar, ülkenin “egemen internet” sistemini devreye almak için ciddi adımlar attığını gösteriyor. Özellikle VPN kullanımına yönelik sınırlamalar, kullanıcıların internet sansürlerini aşmasını büyük ölçüde engellerken, bu durum Kuzey Kore’deki internet kontrolüne benzer bir tablo ortaya koyuyor. Roskomnadzor’un yürüttüğü testlerde, yabancı kaynaklı birçok site ve uygulamaya erişimin engellenmesi denendi. Bu testler sırasında Dağıstan, Çeçenistan ve İnguşetya gibi bölgelerde popüler hizmetlere erişimde ciddi sorunlar yaşandı ve kullanıcıların WhatsApp, Telegram, YouTube gibi platformlara ulaşmakta güçlük çektiği görüldü.
Rusya, kendini küresel internetten koparacak!
Rusya’da VPN’lerin büyük bir kısmı etkisiz kalırken, bazıları hala belirli düzeyde erişim sağlamayı sürdürüyor. Ancak bu VPN servislerinin detayları paylaşılmadı ve hükümetin VPN kullanımına karşı sert önlemler aldığı biliniyor. Örneğin, ülkede şimdiye kadar yaklaşık 197 VPN servisinin yasaklanması ve birçok uygulamanın App Store’dan kaldırılması dikkat çekiyor. Buna ek olarak, Mart ayında çıkarılan bir yasayla internet kısıtlamalarını aşmaya yönelik bilgilerin paylaşılması suç sayıldı. Tüm bu önlemler, insan hakları ve ifade özgürlüğü açısından endişe verici olarak değerlendiriliyor.
Rusya’nın bu “egemen internet” girişimleri, Ukrayna’ya yönelik askeri müdahalesinden çok önceye, Kırım’ın ilhak edildiği dönemlere kadar uzanıyor. 2019’da yapılan testlerle, federal ve ticari telekomünikasyon operatörlerinin ülkeyi küresel internetten izole edebilme kapasitesi değerlendirildi. Son dönemde ise 648 milyon dolarlık bir yatırımla internet trafiği üzerindeki teknik kontrol yeteneklerini geliştiren Rusya, Batılı sosyal medya platformlarından vatandaşlarını uzaklaştırarak daha kolay denetlenebilen yerel alternatiflere yönlendirme çabalarını yoğunlaştırıyor.
Ayrıca, Rusya hükümeti yabancı internet servis sağlayıcılarını ve hosting platformlarını kendi sansür yasalarına uyum sağlamaları konusunda baskı altına almaya çalışıyor. Roskomnadzor, bu kapsamda Amazon Web Services, GoDaddy ve HostGator gibi büyük uluslararası şirketlerin yasaları ihlal etmeleri halinde ülkede yasaklanabileceğini açıkladı. Tüm bu gelişmeler, Rusya’nın internetin geri kalanıyla bağlantısını tamamen koparma olasılığını her geçen gün artırıyor.
