İnsanların işlerini elinden alan robotlar konusunda şimdi yeni bir tartışma gündemde. Taksicilerin, market görevlililerinin, kargocuların ve daha birçok iş alanındaki insanların işlerini üstlenerek insanları işsiz bırakacak olan robotlar, insan çalışanların ödediği vergiyi de ödeyecek mi?
Vergi, toplumun ayakta kalması ve devletin hizmetlerini eksiksiz sağlayabilmesi için en önemli araç. Ancak ne var ki, vergi ödeyen insanlar iş hayatından çekilip yerine robotlar geçtiğinde, devletler için çok önemli bir vergi kaybı yaşanacak.
Microsoft’un kurucusu Bill Gates şimdi bu konuya zihnini yoruyor. Gates’e göre, robot çalışanların da, aynı insan çalışanlar gibi vergi ödemesi gerekiyor.
Vergi kaybı muazzam
Bu sayede hem insan yerine robot çalıştırmanın avantajı azalacağı için insanların işini kaybetmesi daha zorlaşacak, hem de robotların vergilerinden elde edilecek gelir, işini kaybedenlerin hayatlarını düzene koymak için gerekli sosyal harcamalarda kullanılabilecek. Bu da insan çalışanlardan robot çalışanlara geçişin daha yumuşak olmasını sağlayacak.
Vergi konusu robotlaşma alanında özellikle ABD’nin en büyük kabusu olabilir. Recode’un yaptığı araştırmaya göre, ABD’deki iş günün yaklaşık yarısı önümüzdeki 10 yıl içinde işlerini robotlara kaptırma riski yaşıyor. Bunun da ABD’deki vergi gelirlerine vereceği yıllık zararın 2,7 trilyon dolar olması bekleniyor.
Öte yandan vergi gelirlerindeki zarar sadece devletin doğrudan çalışanların maaşından aldığı vergiden kaynaklanmıyor. İnsan çalışanlar, elde ettikleri gelirle, ekonomide alışveriş yoluyla katma değerli vergi oluşmasını sağlıyorlar. Robotlar para kazanmaya başladığında ise bu katma değer vergisinde büyük bir düşüş yaşanacağı tahmin ediliyor.