Muhammed Ali Tiryakioğlu / Finans Uzmanı
Çekirdek ve erken aşama girişimlerin özellikle 2008 krizinden sonra geleneksel yollarla finansman ihtiyacını karşılamada yaşadığı güçlüklere etkili bir çözüm sunan kitle fonlama sistemi, zaman ve mekan kısıtını ortadan kaldırarak girişimci ve yatırımcılara dijital bir yatırım ortamı sağlıyor. Girişimlere finansman sağlamanın yanı sıra, kitlenin tasarruflarını değerlendirerek uzun vadede getiri sağlayacak düzenli yatırım fırsatlarına ulaşmasını, dolayısıyla ekonomiye katılmasını sağlıyor. Sermayenin tabana yayılmasına imkan tanıyan paya dayalı kitle fonlaması modeli, projenin duyurulmasına, pazar araştırmasına, potansiyel müşteriden geri bildirim ve pazar onayı almaya, yeni ürün/hizmet veya teknolojinin tanıtımına, girişimcinin riskini azaltmaya ve proje sahipleri için iletişim ağını geliştirmeye fırsat veriyor.
Girişimcilere avantajları
Geleneksel finansman yöntemleriyle fon elde etmede zorlanan girişimler, kitle fonlaması ile potansiyel destekçilerine kolay, hızlı ve teminatsız bir şekilde ulaşabiliyor. Ayrıca kısıtlı bir yatırımcı kitlesiyle görüşme düzenleyerek tek tek sunum yapmaktansa kitle fonlaması zaman ve mekan kısıtlarını ortadan kaldırarak projenin dijital platformlar üzerinden tanıtılmasına olanak sağlıyor. Böylece projenin farkındalığı yaratılarak yatırımcının girişime gelmesi sağlanıyor.
Girişimcinin kitlelerin gücünü arkasına alarak projesini daha geniş kitlelere duyurarak tanıtımını da yapmasına fırsat tanıyor. Girişimlerin en büyük problemlerinden biri olan pazarlama sorununa da bu vesileyle çözüm sunan kitle fonlaması, projenin pazar onayı alarak fonlanmasına imkan tanıyor. Bu pazar onayı girişimin gelecekte çıkacağı yatırım turlarında da büyük kolaylık sağlıyor. Ayrıca proje destekçileri bir nevi marka elçisi konumuna gelerek fonlanma aşamasından sonra da tanıtıma katkı sağlayarak başarı ihtimalini artırıyor.
Projeyi inceleyenlerin vereceği geri bildirimlerle girişimlerin çok farklı boyutlar kazanması da, olası önceden hiç düşünülmemiş alanlarda kullanım yeri bulabiliyor. Kitle fonlamasının girişimciye sunduğu diğer bazı avantajlar arasında ağızdan ağıza pazarlama, networkünü genişletme, girişiminin riskini azaltma, tekrar kampanya başlatarak sürdürülebilirliği sağlama sayılabilir.
Kitleye ve yatırımcılara avantajları
Kitle fonlaması ile herkes girişimlere yatırım yaparak çok küçük tutarlarla bile girişime ortak olabiliyor. Yenilikçi girişimlerin hızlı büyüme potansiyelinden faydalanarak büyüme aşamasındaki girişimlerden kazanç elde edebiliyor. Kitle fonlaması öncesinde girişim yatırımları sadece melek yatırımcılarla mümkünken artık çok sayıda girişime zaman ve mekan kısıtı olmadan erişmek herkesin parmakları ucunda.
Ayrıca kitle fonlaması yatırımcılara ve meraklılara yenilikçi ve teknolojik ürünlerin gelişimine katkı sağlama (co-creation) fırsatı da sunuyor. Girişimin kitle fonlama kampanyasını inceleyenler geri bildirimlerini yorum olarak bırakabiliyor.
Bir hayali olanı desteklemek kültürümüze hiç uzak bir kavram değilken bu hayale ortak olma fırsatını sunan dijital kitle fonlaması ile yatırımcılar tasarruflarını yatırıma dönüştürerek kazanç elde etmekle kalmıyor; istihdam, ihracat ve kalkınmayı da desteklemiş oluyor.
Ekonomiye sağladığı katkılar
Kitle fonlaması herkesin 1 TL’ye bile yatırım yapabilmesi ile sermayenin tabana yayılmasına ve yatırım ekosisteminin genişlemesine olanak tanıyor. Kitlenin tasarruflarını değerlendirerek uzun vadede getiri sağlayacak düzenli yatırım fırsatlarına ulaşmasını, dolayısıyla ekonomiye katılmasını sağlıyor. Ekonomide dolaşımda daha sık yer bulacak bu tasarrufların ekonomiye katkısının yanında, yenilikçi girişimlerin seri bir şekilde finansman bulmasıyla ülkedeki teknolojik gelişmişlik ve katma değerin artmasına zemin hazırlıyor. Fonlanan bu girişimler birçok iş kolunun gelişmesine, yeni pazarlar ve uzmanlık alanlarının oluşmasına olanak sağlayarak ülkenin istihdam seviyesine katkıda bulunuyor.
Girişimciliğin önündeki engellerin aşılmasıyla, dijital dönüşümün ve sürdürülebilirliğin sağlanmasıyla birlikte başarı hikayelerinin artmasında ve girişimcilik düzeyinin gelişmesinde kitle fonlaması aktif rol oynuyor. Kitlelerin girişim yatırımcılığına erişimi ile ülkenin finansal okur-yazarlığına da katkısı söz konusu. Sonuç olarak ekonomik kalkınmada ve toplumsal refaha erişmede kitle fonlaması dijital bir çözüm sunuyor.
