Oxford Üniversitesi Fizik Bölümü’nden bilim insanları, bulut tabanlı kuantum bilişiminde çığır açacak bir buluşu duyurdu. Güvenlik ve gizliliği garanti altına alan bu yöntem, yeni nesil kuantum bilişiminin tüm potansiyelini milyonlarca birey ve şirkete ulaştırmayı vaat ediyor.
Bilim insanları, Physical Review Letters dergisinde yayınlanan yeni bir çalışmada buluşlarını detaylandırdılar. Makalenin başlığı “Tuzaklanmış İyonlar ve Tek Fotonlarla Doğrulanabilir Kör Kuantum Hesaplama” olarak belirlendi.
Kuantum hesaplamanın hızla geliştiği ve sağlık, finansal hizmetler gibi birçok alanda hizmetleri dönüştürebilecek yeni uygulamaların önünü açtığı belirtiliyor. Ancak, mevcut güvenlik ve şifreleme sistemlerinin etkinliği konusunda endişeler bulunmakta.
Önde gelen bulut tabanlı hizmet sağlayıcıları olan Google, Amazon ve IBM gibi şirketler, kuantum bilişimin bazı unsurlarını ayrı olarak sunmaktadır. Ancak, müşteri verilerinin gizliliğinin ve güvenliğinin korunması, kullanımının ölçeklendirilmesi ve genişletilmesi için daha ileri adımlar atılması gerekmektedir. Oxford Üniversitesi Fizik Bölümü araştırmacıları, bu zorlukları ele almak için yeni bir çalışma yürüttüler.
Oxford Üniversitesi Fizik araştırma ekibinin eş başkanı ve Birleşik Krallık Kuantum Hesaplama ve Simülasyon Merkezi’nde baş bilim adamı olan Profesör David Lucas, “Buluttaki kuantum hesaplamaya ölçeklenebilir, pratik bir şekilde erişilebileceğini ilk kez gösterdik. Bu insanlara verilerin tam güvenliğini ve gizliliğini sağlayacak” dedi.
Yapılan çalışmada, “kör kuantum hesaplama” olarak adlandırılan ve tamamen ayrı iki kuantum hesaplama varlığını güvenli bir şekilde birbirine bağlayan bir yaklaşımın kullanıldığı belirtildi. Bu yaklaşımın büyük kuantum hesaplamalarına kadar ölçeklenebilir olduğu vurgulandı.
Araştırmacılar, bir kuantum bilişim sunucusu ile bulut hizmetlerine uzaktan erişen bağımsız bir bilgisayardaki fotonları veya ışık parçacıklarını tespit eden bir sistemin fiber ağ bağlantısı ile nasıl oluşturulduğunu açıkladılar.
Profesör David Lucas, “Kuantum bilgisayarlar daha yetenekli hale geldikçe, insanlar bunları ağlar üzerinde tam güvenlik ve gizlilikle kullanmaya çalışacaklar ve yeni sonuçlarımız bu açıdan yeteneklerde bir adım değişikliğe işaret ediyor” şeklinde konuştu.
Sonuçlar, kuantum bulut bilişim hizmetlerini kullanırken verileri korumak için dizüstü bilgisayarlara takılacak cihazların ticari olarak geliştirilmesine yol açabilir.
Oxford Üniversitesi’nde kuantum bilişim ve teknolojilerini araştıran araştırmacılar, istikrarlı ve güvenli koşullar yaratmak için özel olarak inşa edilmiş son teknoloji Beecroft laboratuvar tesisine erişebilmektedirler.
