Almanya’daki akademisyenler, otonom taşımacılığın en tartışmalı konularından birini ele alabilen bir çalışma yaptılar: Bir çarpışma kaçınılmaz hale geldiğinde, otonom bir araç nasıl tepki vermeli? Sürücüsü olmayan araçlar için öncelikli olarak yolcuları mı korumalıdır? Yoksa otonom araçların çarpabileceği yayalar veya diğer yol kullanıcıları onlardan daha önemli midir? Yaralanma ihtimali olduğunda, kimin korunması gerektiğini belirlemek kolay değil.
Ancak Münih Teknik Üniversitesi araştırmacıları, “Otonom Araçlar İçin Etik Yörünge Planlama Algoritması” başlıklı makaleleriyle bu ikileme yanıt bulma konusunda bir adım attılar. Yazarlardan biri olan bilim insanı Maximilian Geisslinger, “Şimdiye kadar otonom araçlar (AV’ler), ahlaki bir kararla karşılaştıklarında her zaman bir seçimle karşı karşıya kaldılar. Ancak sokak trafiği kesin çizgilerle, siyah ve beyaz durumlarla bölünebilir değil. Algoritmamız, binlerce olası davranış arasından çeşitli riskleri değerlendiriyor ve ahlaki bir seçim yapıyor – ve bunu sadece birkaç salise içinde yapıyor.” diye ekledi.
Çalışmada kullanılan kod açık kaynak yazılım olarak sunulacak
Yazılımı detaylı bir şekilde değerlendirmek için araştırma ekibi, gerçek dünyada meydana gelen veya üretilen 2.000 farklı simüle edilmiş güvenlik açısından kritik senaryoyu inceledi. Çalışma, algoritmanın sağladığı geliştirilmiş risk değerlendirmesiyle ilgili bir örnek sunuyor ve, bir otonom aracın bir bisikleti geçmek istediği ancak karşı şeride bir kamyonun geldiği bir senaryoyu anlatıyor. Çevreyi dikkate alarak, her araç için riski ve aracın kendisi için oluşturulan riski değerlendiriyor.
Yeni yazılım sayesinde, sadece ani fren yapmak yerine otonom araç, tüm katılımcılar için kabul edilebilir riskin olduğu bir noktaya kadar bekliyor ve aşırı manevralardan kaçınırken, olası sonuçları değerlendiriyor. Algoritma, daha da geliştirilecek ve çalışmada kullanılan kod açık kaynak yazılım olarak sunulacak ve TUM (Technical University of Munich) ekibi, bunu sadece simülasyonlarla değil, araştırma aracı kullanarak gerçek yollarda da test etmeyi planlıyor.