OpenAI, Elon Musk’ın şirketi ele geçirmesini engellemek için çeşitli önlemler üzerinde çalışıyor. Yaklaşık 100 milyar dolarlık dev bir teklif sunan Musk’a karşı hızlı bir şekilde ret kararı alan şirket, ilerleyen süreçte zorla bir satın almanın önüne geçmek için şimdiden kurumsal yapısını yeniden şekillendirmeyi planlıyor.
OpenAI, Elon Musk’ın şirketi almasına engel olmaya çalışıyor
Şirketin kurucularından olan Elon Musk, OpenAI’dan yıllar önce ayrılmış olmasına rağmen şirketle bağını tamamen koparmadı. OpenAI’ın kuruluş amacından uzaklaştığını sıkça dile getiren Musk, CEO Sam Altman’ı bu nedenle sert bir dille eleştiriyordu. Ancak Musk’ın şirkete yönelik hamleleri, geçtiğimiz günlerde çok daha somut bir boyut kazandı. OpenAI’ın kontrolünü tekrar ele geçirmek için 97.4 milyar dolarlık bir teklif sunan Musk, şirket yönetimini karmaşık bir durumla karşı karşıya bıraktı.
2015 yılında kâr amacı gütmeyen bir organizasyon olarak kurulan OpenAI, 2019’da sınırlı kâr modeline geçmiş ve son dönemde tamamen ticari bir yapıya dönüşme planları yapmaya başlamıştı. Şirketin yeni ticari kolu oluşturulduğunda, mevcut kâr amacı gütmeyen yapıdaki çalışanlara yüzde 25’lik bir hisse tahsis edilecekti. Ancak Musk’ın neredeyse 100 milyar dolarlık teklifi, bu dönüşüm sürecine doğrudan etki etti. Ticari bir şirket statüsüne geçilmesi hâlinde hissedarlarına karşı yasal yükümlülükler doğacak ve böylesine büyük bir satın alma teklifini reddetmek hukuki açıdan zorlaşabilecekti. Benzer bir durum, geçmişte Twitter’da da yaşanmış, yönetim Musk’a satış yapmak istemese de yasal zorunluluklar nedeniyle bu süreci engelleyememişti.
OpenAI, aynı senaryonun tekrarlanmasını önlemek için çeşitli yasal düzenlemeler üzerinde çalışıyor. Financial Times’a göre şirket, kurumsal yapısını değiştirerek mevcut yönetim kadrosuna özel oy hakları tanımayı planlıyor. Böylece ticari bir şirket olarak faaliyet göstermeye başlasa bile karar mekanizmasında yalnızca OpenAI’ın kâr amacı gütmeyen kanadındaki yöneticiler etkili olacak. Konuyla ilgili değerlendirme yapan avukat Ellis Carter, bu tür bir düzenlemenin hem dışarıdan zorla gerçekleşebilecek bir satın almaya hem de şirket içinde yaşanabilecek yönetim değişikliklerine karşı etkili bir koruma sağlayabileceğini belirtiyor.
Ancak böyle bir yönetim modeli, OpenAI’ın yatırımcılar nezdindeki cazibesini azaltabilir. Yatırımcılar büyük sermaye aktarsalar bile karar süreçlerinde söz sahibi olamayacakları bir sisteme dâhil olacakları için şirketin değeri olumsuz etkilenebilir. OpenAI, Elon Musk’ın olası bir hamlesini ve Microsoft gibi büyük yatırımcılarını dengede tutmaya çalışırken, kendi değerinden de taviz vermek zorunda kalabilir.