OpenAI CEO’su Altman’ın tüm bu sinir ağı hızlandırıcı fabrikalarını kurmak için Abu Dhabi merkezli G42, Japonya’nın SoftBank’ı ve Microsoft gibi ortaklarından milyarlarca dolar fon aradığı iddia edilmişti.
Şimdi, Wall Street Journal’ın daha fazla isimsiz kaynağa atıfta bulunan bir raporu, iddialı projenin 7 trilyon dolara kadar fon sağlamayı içerebileceğini iddia ediyor.
Rakamı perspektife koymak gerekirse; bu, geçen yıl tüm yarı iletken pazarının toplam gelirinin neredeyse 14 katı. Gartner’a göre, dünya çapındaki yarı gelirler 2023’te 533 milyar doları aştı. Ve üretken yapay zeka hakkındaki tüm heyecana rağmen analistler, satış rakamının bu yıl yüzde 17 artarak 624 milyar dolara çıkmasını bekliyor.
Ancak diyelim ki; tartışma adına, Altman ve ortakları gerçekten de bu kadar cesurlar ve bu çabayı finanse etmek için bir şekilde 2023 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin gayri safi yurt içi hasılasının dörtte birini ayırabilirler. 7 trilyon dolar size ne satın alır?
Bu Nvidia‘yı, TSMC‘yi, Broadcom‘u, ASML‘yi, Samsung‘u, AMD‘yi, Intel’i, Qualcomm‘u ve diğer tüm çip üreticilerini, tasarımcıları, fikri mülkiyet sahiplerini ve önemli ekipman satıcılarını bütünüyle silip süpürmeye yetecek kadar bir para ve tüm bunları yaptıktan sonra geriye trilyonlar kaldı.
Sam’ın yüzyılın en büyük rekabet karşıtı savaşını başlatarak muazzam miktarda parayı harcamasını izlemek eğlenceli olabilir, ancak bu paranın fabrikalara ve işlemci paketlemesine yatırılması, çip üretimini artırmak için aklındakilerin daha olası olduğu düşünülüyor. Aslında, o tür bir parayı harcamanın daha iyi birkaç yolunu düşünebiliriz, ama biraz çiplere odaklanalım.
İşte çok daha fazla fabrika
Nasıl dilimlerseniz dilimleyin, 7 trilyon dolar hâlâ fabrikalara, hatta onlardan oluşan bir ağa bile harcanacak çok büyük bir meblağ.
Günümüzde son teknolojiye sahip bir çip fabrikasının maliyeti, tesisin büyüklüğüne ve konumuna bağlı olarak 10 ila 30 milyar dolar arasında bir yere düşüyor. Diyelim ki Altman’ın öngördüğü tesislerin maliyeti ortalama 20 milyar dolar civarında olacak. Bu gidişle 7 trilyon dolar size yaklaşık 350 dökümhane sahası kazandırıyor.
O zaman sorun şu oluyor: Bunları kim inşa edecek? Bu tesisler, imalat dünyasındaki en büyük, en karmaşık operasyonlar arasında yer almakta olup, sayısız tedarikçiden ve bunları kurmak, bakımını yapmak ve işletmek için özel olarak eğitilmiş personelden bileşen ve malzeme gerektirir.
Bu nedenle, bu tesislerin faaliyete geçmesinin dört veya daha fazla yıl sürmesi ve getirileri kabul edilebilir seviyelere getirmenin muhtemelen çok daha uzun sürmesi alışılmadık bir durum değil. Fabrikaları düzgün bir şekilde inşa etmenin hızlı bir yanı yok.
ABD’de, CHIPS finansman tasarısı sayesinde sağlanan 53 milyar dolarlık devlet sübvansiyon potunun da etkisiyle, yerli yarı iletken üretimi ile araştırma ve geliştirmeye yönelik bir yatırım furyası gördük. Ancak dökümhane operatörleri halihazırda ciddi sorunlarla karşı karşıya.
İşçi sıkıntısı, TSMC’nin Arizona fabrikasının gelişimini zaten geciktirdi. TSMC, tesisi tekrar rayına oturtmak amacıyla Tayvan’dan Amerika’ya teknisyenler gönderecek kadar ileri gitti.
Geçen yaz, Yarı İletken Endüstrisi Birliği (SIA) ve İngiltere merkezli Oxford Economics, ABD yarı iletken endüstrisinin 2030 yılına kadar 67.000 teknisyen, mühendis ve bilgisayar bilimci açığıyla karşı karşıya olduğu konusunda uyardı. Önümüzdeki birkaç yıl içinde bu sayının 70.000 ila 90.000’e yaklaşacağını öngörülüyor.
Ve bu sadece ABD’de geliştirilmekte olan bir avuç fabrika için geçerli. Ek 350 sitenin küresel ölçekte nasıl sorunlu olacağını görmek çok fazla hayal gücü gerektirmiyor.
Piyasayı su bastı
Bu yeterli değilse, yarı iletken talebi döngüsel bir şekilde iniş ve çıkış eğiliminde. Satın alma çılgınlıklarını genellikle uzun sindirim döngüleri takip eder ve bilgisayar satışlarındaki artışlar genellikle işletim sistemi veya yazılım sürümleriyle örtüşür.
Belki de bu yüzlerce fabrika sadece OpenAI veya yapay zeka dünyasını değil, onunla ilgili her şeyi de kapsayacak şekilde tasarlandı. Ancak, OpenAI CEO’sunun aslında sadece sürekli olarak makine öğrenme hızlandırıcıları ve ilgili hesaplama birimleri istemesi de bir olasılık.
Bellek piyasası, ortalama satış fiyatlarının rekor düşük seviyelere düşmesine neden olan stok bolluğunun etkisinden yeni kurtuluyor. Bu arada Intel’in, yarı iletken pazarındaki mevcut zayıflıkları ve CHIPS yasası finansmanı almadaki gecikmeleri suçlayarak Ohio fabrikalarının tamamlanma tarihini 2026 sonuna ertelediği bildirildi.
Tabii ki endüstri dedikoduları, Altman’ın sözde 7 trilyon dolarlık yarı iletken girişiminin gerçekleşeceği zaman çizelgesini henüz detaylandırmadı. Bunun bir gecede gerçekleşmeyeceğini varsaymak güvenli. Bu tür gelişmelerin, çok agresif bir şekilde inşa edilmesini ve piyasayı çok fazla çiple doldurmasını önlemek için ayarlanması gerekiyor.
Önümüzdeki 25 yıla yayılmış olsa bile, hâlâ çok büyük miktarda bir paradan bahsediyoruz; yılda 14 fabrikaya yetecek ve yıllık 280 milyar dolarlık bir maliyet. Bu hedefe ulaşmak için TSMC, Samsung ve Intel’in yatırım harcamalarını kabaca üç katına çıkarması ve tamamını çip fabrikalarına yönlendirmesi gerekecek.
Kuşkusuz bu kulağa daha az çılgınca geliyor, ancak teorik zaman çizelgesi göz önüne alındığında, Altman’ın neden şimdi 7 trilyon dolar toplaması gereksin ki? Genellikle Intel gibi şirketlerin kendi dökümhane yol haritalarından bahsettiklerini gördüğünüzde, yalnızca hemen hazırlık aşamasında olan şeyleri finanse etme eğiliminde olduklarını görürsünüz.
Örneğin, x86 devi, Ohio’daki mega fabrikaya önümüzdeki on yıl içinde 100 milyar dolar yatırım yapma planını açıkladığında, aslında parça başına tahmini maliyeti 10 milyar dolar olan iki tesis inşa etme taahhüdünde bulunmuştu. Ve bu bile gecikti.
Daha büyük bir planın parçası mı?
Yani belki de bu 7 trilyon dolarlık proje, OpenAI’in hedeflerini körükleyecek daha büyük bir plan. Bütün bu çiplerin bir yere gitmesi gerekecek. Bu, sadece çipleri yapmak için fabrikalara değil, aynı zamanda bunları kullanmak için veri merkezlerine ve (umarız) her şeyin çalışması için temiz enerjiye ihtiyaç duyacağı anlamına geliyor ve bu da yüksek dolara mal olur.
Yapay zeka modellerine güç sağlamak için kullanılan çiplerin güce aç olduğu biliniyor. Tek bir sekiz GPU’lu Nvidia H100 düğümü 10,2 kilovat olarak derecelendirildi. Bunu 350.000 GPU’ya kadar ölçeklendirin (Meta’nın bu yıl bu kadar dağıtacağını iddia ediyor) ve çok büyük bir güce bakıyorsunuz.
GPU’lar için 7 trilyon dolarlık bütçenin yalnızca yüzde 1,4’ü olan 100 milyar dolarlık bütçe ayırarak, her biri 20.000 dolarlık hacim oranında beş milyon H100 satın alabilirsiniz. Kayıtlara geçmesi için bu, Nvidia’nın 2024’ün tamamında piyasaya sürmesi beklenen sayının iki katından fazla.
Söylemeye gerek yok, güç sorun olacak. Dolayısıyla bu zorluğun üstesinden gelmek için biraz para ayırmak mantıklı olacaktır.
Buradaki iyi haber şu ki Altman’ın enerji girişimlerini destekleme konusunda uzun bir geçmişi var. Geçen yıl, OpenAI CEO’su tarafından desteklenen nükleer fisyon girişimi Oklo, halka açılma planlarını duyurdu.
Bu arada, işin daha deneysel tarafında OpenAI CEO’su, modüler bir helyum-3 füzyon enerji santralini ticarileştirmeye çalışan Helion Energy’ye ağırlık verdi. Helion’un reaktörünün gerçekten çalıştığını henüz kanıtlamamış olmasına rağmen, Altman’ın katılımı Microsoft’un girişimle bir enerji satın alma anlaşması imzalaması için yeterli görünüyor. Teknolojinin, çalışmayı başarabilecekleri varsayılarak, en az 2028 yılına kadar dağıtım görmesi beklenmiyor.
Her durumda, bu sizin naçizane hacklemenizi, Altman’ın hırslarının kapsamını tanımlamak için kullanılan 7 trilyon doların ya büyük bir abartı ya da daha büyük, daha bütünsel bir planın parçası olduğu sonucuna götürüyor.
