Çin’in Ay görevlerinde kritik bir aşamaya gelen Chang’e 8 misyonunda, ODTÜ’nün de dâhil olduğu uluslararası bir iş birliği dikkat çekiyor. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Zhejiang Üniversitesi ve özel Çin girişimi STAR.VISION ile birlikte, 2028 yılında Ay’ın güney kutbuna iniş yapması planlanan Chang’e 8 misyonu için yapay zekâ destekli mikro-keşif robotları geliştirme çalışmalarında yer alacak. Bu robotların Ay yüzeyinde gerçekleştireceği incelemeler, gelecekteki Uluslararası Ay Araştırma İstasyonu (ILRS) için temel oluşturacak bilgiler toplamayı amaçlıyor.
ODTÜ, Çin’in yeni uzay görevine katılacak
STAR.VISION, Çin Ulusal Uzay İdaresi tarafından yetkilendirilen ve Ay keşif projelerine katılan ilk özel Çin girişimi olarak projeye katkıda bulunuyor. Geliştirilen iki akıllı robot, yüzey araştırmaları dışında, yerel kaynakların 3D baskıda kullanımının uygulanabilirliği gibi yenilikçi deneyler de yapacak. Misyonun sonuçları, Ay üzerinde uzun vadeli robotik ve insanlı araştırma istasyonları kurma çalışmaları için temel teşkil edecek.
Türkiye’nin bu misyondaki rolü ise geçen yıl ILRS programına katılım başvurusu yapmasıyla daha stratejik bir hale gelmiş durumda. Çin ve Rusya’nın liderliğini yürüttüğü ILRS, çok disiplinli bilimsel araştırmaların yürütüleceği bir Ay üssü projesi olarak dikkat çekiyor. Üç aşamaya ayrılan programın 2035’te tamamlanarak faaliyete geçmesi planlanıyor. Bu bağlamda Chang’e 8 görevi, keşif aşamasının son adımı olarak kritik bir öneme sahip ve projenin gelecekteki başarıları için zemin hazırlayacak.
2030’larda kurulması öngörülen Ay araştırma istasyonu, sürdürülebilir uzay keşiflerinin kapılarını aralamakla kalmayıp, dünya dışı kaynakların kullanımına yönelik stratejiler geliştirmede de bir kilometre taşı olacak. ODTÜ’nün bu projedeki aktif katılımı, Türkiye’nin uzay araştırmalarındaki etkinliğini ve global iş birliklerinde oynayacağı rolü artırabilecek bir adım olarak değerlendiriliyor.
