Dünya enerji sistemlerini karbondan arındırmak ve fosil yakıtlara olan bağımlılığı azaltmak için çabalarken, Fransız bir girişim, küçük, verimli ve nükleer atıkla çalışan farklı bir tür nükleer reaktöre güveniyor. Jean-Luc Alexandre ve Ivan Gavriloff tarafından 2020 yılında kurulan NAAREA, geleneksel nükleer santrallerden çıkan kullanılmış yakıtı kullanarak 40 MW elektrik ve 80 MW’ı ısı üretmek üzere tasarlanmış erimiş tuz mikroreaktör XAMR’yi geliştiriyor.
Nükleer atıktan enerji üretimi
Büyük ölçekli nükleer tesislerin aksine, bu kompakt reaktörler seri üretim ve yerel dağıtım için (fabrikalarda, veri merkezlerinde ve hatta uzak topluluklarda) inşa edilmiş. Ayrıca temiz enerjinin nasıl iletildiği konusunda potansiyel bir atılım sunuyor.
NAAREA’nın konsepti, üç büyük küresel enerji zorluğunun aynı anda ele alınmasına yardımcı olabilir: radyoaktif atıkların azaltılması, enerji üretiminin merkezsizleştirilmesi ve karbon emisyonlarının düşürülmesi.
Erimiş tuz reaktörleri yeni bir fikir değil, ancak NAAREA bunları küçük, hızlı spektrumlu ve seri üretilebilir hale getirmeye çalışan az sayıdaki şirketten biri. Amaç, merkezi tesisler kurmak yerine, reaktörleri enerji yoğun endüstrilere daha yakın yerlere kurmak. Şirketin bu yaklaşımı hem dikkat çekti hem de kamuoyunda destek gördü. 2024 yılında NAAREA, Fransa 2030 “Yenilikçi Nükleer Reaktörler” planı kapsamında hükümetin teklif çağrısını kazanan ilk Fransız firması oldu. Geleneksel tasarımlardan farklı olarak, erimiş tuz reaktörleri nükleer materyali sıvı tuza dönüştürerek daha düşük basınçlarda ve yerleşik güvenlik avantajlarıyla çalışıyor.
NAAREA, Temmuz 2023’te reaktörünün dijital ikizinin ilk aşamasını tamamladı ve daha sonra Grand Prix National de l’Ingénierie ödülüne layık görüldü. Şirket şu anda yakıt tuzu kimyası, saflaştırma ve geri dönüşümüne odaklanan ortak bir laboratuvar olan IMS Lab aracılığıyla CNRS ve Paris-Saclay Üniversitesi ile yakın bir şekilde çalışıyor.
NAAREA ayrıca Şubat 2025’te bileşenlerin prototipini yapmak ve dijital sistemlerini doğrulamak için 2.400 metrekarelik bir endüstriyel test sahası açtı. Aynı zamanda Fransa’nın nükleer düzenleyicisiyle düzenli diyalog halindedir.
