İspanya’nın en büyük medya kuruluşlarından bazılarını temsil eden bir grup, Mark Zuckerberg’in holdingi Meta’ya dava açtı. Davacı medya kuruluşlarına göre Meta AB gizlilik düzenlemelerini “sistematik olarak ve büyük ölçüde” göz ardı ederek kendilerini çökme riskiyle karşı karşıya bırakıyor. Medya kuruluşları 550 milyon Euro tazminat talep ediyor.
Bilgi Medyası Derneği (AMI) tarafından aralarında sektör liderleri El Mundo, El País ve diğerlerinin de bulunduğu 83 İspanyol yayın organı adına açılan dava, Meta’yı 2018’de yürürlüğe girmesinden 2023 ortalarına kadar AB Genel Veri Koruma Yönetmeliğini (GDPR) ihlal etmekle suçluyor. Meta nihayet düzenleyici baskısına boyun eğmiş ve reklam amaçlı veri toplamak istediğinde AB kullanıcılarından açıkça izin istemeye başlayacağına söz vermişti.
AMI’ye göre Meta, “vatandaşların verilerinin reklam profillemesi için kullanılmasına izin vermeleri gerektiği yönündeki yasal gerekliliği göz ardı ederek GDPR’ye uymadı” ve hukuka aykırı uygulamaları AB genelinde hakim reklamcılık konumuna katkıda bulundu. AMI Başkanı José Joly, Meta’nın büyük ölçüde AB vatandaşları hakkında topladığı veri hacmine borçlu olduğu hakimiyetinin İspanyol kuruluşlarını rekabet edemez hale getirdiğini savundu. Bu nedenle İspanyol medyasının sürdürülebilirliğinin risk altında olduğunu da sözlerine ekledi.
İspanya’da açılan davayı yenileri de takip edebilir
Meta sadece İspanya yasalarını değil AB bloğu kurallarını ihlal etmekle suçlandığı için, benzer davalar başka yerlerde de görülebilir. AMI’yi temsil eden avukat Nicolás González-Cuéllar de verdiği demeçte, “Elbette başka herhangi bir AB ülkesinde de aynı yasal süreç başlatılabilir,” diyor.
Öte yandan Zuckerberg’in şirketi kullanıcılara hedefli reklamlar sunmak için verilerinin toplandığını açıkça bildirmeye zorlayan GDPR düzenlemelerine boyun eğdikten sonra, Ekim ayında Facebook ve Instagram’ın reklamları tamamen ortadan kaldıran ücretli sürümlerini tanıttı.
Meta’ya göre, AB’nin en üst mahkemesi “ilgili abonelik modelinin, reklamlarla finanse edilen bir hizmet için geçerli bir rıza biçimi olduğunu açıkça kabul etti.” Başka bir deyişle Meta’ya göre AB’de Facebook için ödeme yapmamayı seçerseniz, verilerinizi reklam hedeflemesi için sağlamayı kabul etmiş sayılırsınız.
Gizlilik aktivist grubu None of Your Business (NOYB), geçtiğimiz hafta Avusturya’da Meta’ya karşı öde ya da tamam abonelik modeli nedeniyle bir veri koruma şikayetinde bulundu ve Meta’nın premium modelini AB gizlilik düzenlemelerinin ruhuna aykırı bir “gizlilik ücreti” olarak nitelendirdi. NOYB veri koruma avukatı Felix Mikolasch, “AB hukuku, rızanın kullanıcının gerçek özgür iradesi olmasını gerektiriyor” dedi. “Bu yasanın aksine Meta, temel veri koruma hakkını kullanmaya cesaret edenlerden yılda 250 euroya varan bir ‘gizlilik ücreti’ talep ediyor.”