İyi bir personelin istifa dilekçesini görmeyi hiçbir yönetici istemez. Ancak İK araştırma şirketi Workplace Trends tarafından yapılan anket, ABD’deki çalışanların üçte birinin önümüzdeki altı ay içinde iş değiştirmek istediklerini ortaya koyuyor. Türkiye için de benzer bir tablonun olduğunu tahmin etmek zor değil.
Bir yönetici olarak, personelinizin şirkete ne ölçüde bağlı olduğunu bazı günlük davranışlara dikkat ederek gözlemleyebilirsiniz. Elbette iki katı bir maaş ile alacakları iş teklifine karşı sunacak çok bir kozunuz olmayabilir; ancak iş yerinde yaşadığı mutsuzluk nedeniyle alternatif arayan çalışanlarınızın sıkıntısını çözmeniz büyük olasılıkla mümkündür.
Peki, hangi işaretlere dikkat etmeniz gerekiyor? İstifa etmeyi planlayan, alternatif işler bakınan çalışanlar neler yapar? Stephanie Vozza’nın Fast Company için derlediği listede şu adımlar dikkat çekiyor:
Beklenmedik izin talepleri
İzin istemek her personelin hakkıdır; ancak önceden haber vermeksizin bir anda izin isteğiyle müdürün kapısını çalan bir personel, dışarıda olacağı yarım gün veya bir günlük sürede bir sonraki işi için toplantıya katılıyor olabilir. The Tolan Group adlı yönetici araştırmaları şirketi CEO’su Timothy Tolan, “Kısa bir süre içinde gelen sürekli izin talepleri, çoğunlukla bir şeyler döndüğünü işaret eder” diyor.
İş yeri uzmanı Lynne Sarikas ise özellikle izinden önceki ve sonraki gün sağlıklı ve enerjik görünen çalışanların, arada aldıkları tek günlük hastalık izninde neler yaptığını merak etmenin normal olduğunu belirtiyor.
Davranış değişiklikleri
Bir çalışan kendi üzerindeki iş yükünden ya da genel anlamda şirketten şikayet etmeye başlarsa, yöneticilerden biri geçerken sesini alçaltmaya başlarsa, o personeli kaybetmek üzere olabilirsiniz. Sarikas’a göre bu gibi tavırlar o kişinin o anda yeni bir iş aradığını göstermek zorunda değil. Ne var ki bu tür davranış değişiklikleri, sonunda işten ayrılmaya varabilecek bir rahatsızlığın ilk adımları olabilir.
Timothy Tolan şirketle bağları zayıflayan personelin bir diğer işaretinin toplantılarda ortaya çıkan davranış değişimleri olduğunu söylüyor ve ekliyor: “Normalde tartışmalara aktif katılım gösteren ve toplantı boyu söz alan kişiler sessiz kalmaya başladıysa başınız dertte demektir.”
LinkedIn’de daha fazla vakit geçirmek
Yeni bir iş arayan personeli ele verecek bir diğer işaret de, iş dünyasının sosyal ağı LinkedIn’de daha fazla vakit geçirmesidir. Tolan, yöneticilerin her zaman LinkedIn üzerinden tüm ekipleriyle bağlantılı olması gerektiğini söylüyor. Bu aynı zamanda yeni işe başlayanlara motivasyon sağlayacaktır.
Sonrasında ise herhangi bir çalışanın profilinde sık değişiklikler görmeye başlarsanız, örneğin birçok yeni gruba dahil olurlar ya da kısa sürede gözle görülür biçimde fazla bağlantı eklerlerse bir şeyler döndüğünü anlayabilirsiniz.
Verimlilik ve motivasyon kaybı
Bir çalışanın yaptığı işin kalitesi bir anda dibe vurduğunda ya da normalde 6’ya kadar masasını terk etmeyen biri akşam 5’te kapıya yönelmeye başladığında, o kişiyi kaybetmek üzere olabilirsiniz. “İşten ayrılacaklarını kendilerini bildikleri için, üstelik bir de başka bir yerde işe başlayacakları kesinleştiyse, üretkenliklerinde ve iş kalitesindeki düşmeyi bariz bir şekilde görebilirsiniz.”
Personeli kaybetmemek için ne yapmak gerekiyor?
Villanova Üniversitesi’nde İK Geliştirme alanında çalışan Psikoloji Profesörü Katina Sawyer, bir çalışanın şirketle bağları zayıfladığında mutlaka hasar kontrolü yapmak gerektiğini belirtiyor. “Sadece basit bir soru, ‘Günün nasıl geçiyor?’ ya da ‘Hedeflerine ulaşman için sana nasıl yardım edebilirim?’ demek bile çalışanların kendilerini değerli ve güçlü hissetmeleri için yeterlidir. Çalışan bağlılığı hususunda nabız yoklaması yapmayan yöneticiler, kimin istifa etmek isteyip kimin kalacağını kestiremez.”
Çalışanlarınızı motive eden unsurları bulmanız gerekiyor; bu bir rutin de olabilir, bir gelişim ya da bir mücadele de… Bunu çözdüğünüzde, iş düzenine daha fazla sevdiği unsurlardan ekleyerek istifa etmeyi düşünen çalışanları tekrar işine bağlı hale getirebilirsiniz.
Pittsburgh Üniversitesi İşletme Profesörü James Craft da çalışanlara iyi yaptıkları işlerle ilgili olumlu geri dönüş yapmanın nemine değiniyor. “Böylelikle iş bağlamında kendilerine daha önemli bir kimlik bulabilirler, sosyal destek sağlarlar ve ilişki ağını güçlendirirler.”