Bünyesinde mobil katma değerli servisler sektörünün temsilcilerini barındıran “Mobil Servis Sağlayıcı İş Adamları Derneği” (MOBİLSİAD), “Elektronik Haberleşme Sektöründe Genişbant Etki Analizi ve Türkiye İçin Yol Planı” başlıklı bir rapor yayınladı.
Türkiye’de bilgi ve iletişim sektörü ile genişbant alanına yapılacak yatırımların başta ekonomik büyümeye katkı sağlayacağına dikkat çekiliyor. Genişbant penetrasyonu ile kişi başı gelir arasında doğrusal bir ilişki bulunduğunu vurgulayan rapor, ülkelerde genişbant kullanımı ve yaygınlığı arttıkça kişi başı gelirin yükseldiğini ve geniş bant teknolojisine yapılacak her 1 TL’lik yatırımın milli gelirde 2,2 – 3,6 TL’lik artış sağlayabileceğini öngörüyor.
Raporu açıklayan MOBİLSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Kerem Alkin, genişbant gelişim planının halihazırda dünya genelindeki 140 ülkenin gündeminde olduğunu ifade ederken, bunlardan 13’ünün konuyla ilgili bir stratejik plana sahip olduğunu da sözlerine ekliyor.
Prof. Dr. Kerem Alkin’in bu ısrarının arkasında ise detaylı bir analiz ve ortaya çıkan rakamlar bulunuyor. Türkiye’nin OECD ülkeleri içinde en altta yer aldığını vurgulayan Alkin, 2016’dan itibaren yapılacak 24 Milyar TL’lik yatırımın 10 yıl içinde Türkiye’de 52 – 86 milyar TL’lik bir GSYH artışı getireceğine dikkat çekiyor.
2023’e kadar 450 bin kilometrelik altyapı yatırımı gerek
Türkiye’nin genişbandı mutlaka stratejik bir unsur olarak değerlendirmesi gerektiğini kaydeden Alkin, MOBİLSİAD olarak Ulusal Genişbant Planı’na dair önerilerini ise şu şekilde özetliyor:
“Türkiye genişbandı mutlaka stratejik bir unsur olarak değerlendirmeli, bilgi ve iletişim sektörünün gelişme hedefleri ötesinde ekonomik kalkınmaya ulaşılmasında genişbandı kritik bir kaldıraç olarak kullanmalıdır. Ulusal Genişbant Planı mutlaka stratejik hedefler içermelidir. Bu aşamada 2023 yılına kadar gerçekleştirilmesi önerilen 3 stratejik hedef ülkenin her noktasında 30 Mbit’den başlayarak 100 Mbit erişim hızının kullanıma sunulması, 300.000 km omurga ve 150.000 km erişim olmak üzere 450.000 km fiber altyapıya ulaşılması, mevcut bakır kabloya dayalı genişbant altyapısı içinde ömrünü tamamlayanların fiber kablo ile değiştirilmesidir. Ulusal Genişbant Planı geniş bir katılım ile sektörün tüm taraflarının görüş ve önerileri alınarak hazırlanmalı ve uygulamaları da yine tüm tarafların içinde yer alacağı bir komisyon tarafından izlenmelidir.”
MOBİLSİAD’ın raporunda satır aralarına bakıldığında ise fiber altyapı yatırımlarında artışın aksine düşüş dikkat çekiyor. İstanbul için verilen örnekte 2008’de 678 kilometre fiber şebeke döşenmesine karşın bu sayının 2014’te sadece 17 kilometre olması, özellikle 4G ve beraberinde gelecek hizmet çeşitliliğinin sekteye uğraması anlamına da geliyor. Bu durum daha önce de pek çok kez TELKODER tarafından gündeme getirilmiş ve mahkemeye taşınmıştı.
İletişimin çarpan etkisi sanıldığından daha yüksek
Katma değerli servislerin önemine dikkat çeken Prof. Dr. Kerem Alkin’in açıkladığı verilere yakından bakmakta fayda var. Ulusal Genişbant Planı ile paralel bir şekilde KOBİ’lerin de önünü açacak düzenlemelerin hayata geçirilmesi gerektiğini belirten Alkin, buradaki oransal etkiyi şu sözleriyle açıklıyor:
“Üretilen 100 birimlik katma değerin bugün %35 yarın %20’si yerine, en az %50’sinin servis sağlayıcı KOBİ’ye dönmesini sağlayabilirsek piyasada ciddi bir büyüme sağlanabilecektir.”
Her noktada 100 Mbit erişim olmalı
MOBİLSİAD’ın raporu, Ulusal Genişbant Planı’nın 3 öncelikli hedefi içermesi gerektiğini söylüyor. Bu hedefler ise şu şekilde sıralanmış;
- 2023 yılına kadar ülkenin her noktasında 30 Mbit’ten başlayarak 100 Mbit erişim hızının kullanıma sunulması
- Yine 2023 yılına kadar 300.000 kilometre omurga ve 150.000 kilometre erişim olmak üzere 450.000 kilometre fiber altyapıya ulaşılması
- Mevcut bakır kabloya dayalı genişbant erişim olanağı sağlayan altyapı içinde ömrünü tamamlayanların fiber kablo ile değiştirilmesi
Toplam 93 sayfalık raporda uygulamaya alınabilecek öneriler de çeşitli başlıklar altında sunulmuş. Bu başlıklara baktığımızda dikkat çeken öneriler arasında şunlar yer alıyor;
- Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın proje odaklı izin belgesi düzenlemesi
- Fiber altyapısı kuracak işletmeciler için tesis paylaşımının zorunlu olmaktan çıkarılması
- Şebeke/tesis paylaşımı yoluyla fiber altyapıların kurumlar arasında paylaşımına yönelik düzenlemeler yapılması
- Altyapı yatırım ve kullanımında kamu özel sektör ortaklıkları kurulması (şehir hastaneleri ile sağlık sektöründe uygulanan yöntem)
- Kapsamlı bir elektronik haberleşme altyapı bilgi sisteminin devreye alınarak FTTH, FTTB, FTTC, santral erişim ve kablo türleri için abonenin alabileceği tüm servisleri gösteren bir dijital haritanın yürürlüğe girmesi
- Nüfus yoğunluğu düşük yerlerde altyapı yatırımlarının teşviki ile Türkiye’nin diğer ülkelerle arasındaki fiber ayak izinin (fiber altyapısı ve altyapıyı oluşturan fiber kablo uzunluğu) açılmasının önüne geçilmesi
Raporun tamamını bu linkten indirebilirsiniz.
