Rekabet hukuku uzmanı Or Brook tarafından açılan dava, 1 Ocak 2011’den dava tarihine kadar Google tarafından sunulan reklam hizmetlerini kullanan yüz binlerce İngiltere merkezli işletmeyi kapsıyor. Dava, Google’ın rakip arama motorlarını dışlayarak çevrim içi reklam pazarındaki hâkimiyetini artırdığı ve reklam maliyetlerini yapay olarak yükselttiği iddiasına dayanıyor.
Brook yaptığı açıklamada, “Bugün İngiltere’deki büyük küçük tüm işletmelerin, ürün ve hizmetlerini tanıtmak için neredeyse tek seçeneği Google reklamları. Google, genel arama ve reklam pazarındaki baskın konumunu kullanarak reklamverenlere fahiş fiyatlar ödetti.” ifadelerine yer verdi.
Google, rekabeti engelleyen anlaşmalarla gündemde
Dava dilekçesinde Google’ın rekabeti sınırlayıcı adımlar attığı öne sürülüyor. Bu adımlar arasında, Android işletim sistemli telefonlarda Google Arama ve Chrome’un ön yüklü olması için üreticilerle yapılan anlaşmalar, Apple’a milyarlarca dolar ödeme yaparak Safari tarayıcısında Google’ı varsayılan arama motoru haline getirmesi ve kendi reklam ürünlerine öncelik tanıyan yazılımlar kullanması yer alıyor.
İngiltere Rekabet ve Piyasalar Kurumu’nun (CMA) 2020 tarihli bir raporuna göre, arama motoru reklam gelirlerinin %90’ı Google tarafından elde ediliyor. Bu oran, şirketin sektördeki neredeyse “tam hâkimiyetini” ortaya koyuyor.
Google ise iddiaları reddederek, davayı “spekülatif ve fırsatçı bir girişim” olarak nitelendirdi. Şirketten yapılan açıklamada, “Tüketiciler ve reklamverenler Google’ı faydalı buldukları için kullanıyor, başka seçenek olmadığı için değil.” denildi.
Teknoloji devleri baskı altında
Google’a açılan bu dava, teknoloji devlerine yönelik küresel ölçekte artan yasal ve düzenleyici baskının son örneği. Avrupa Birliği, 2018 yılında Android işletim sistemindeki rekabet ihlalleri nedeniyle Google’a 4.3 milyar euro ceza kesmişti. Şirket hâlâ bu cezaya itiraz ediyor.
Öte yandan ABD’de de Meta’ya karşı açılan davada, Federal Ticaret Komisyonu’nun Instagram ve WhatsApp’ın elden çıkarılmasını talep ettiği kritik bir duruşma süreci devam ediyor.
İngiltere’de yalnızca Google değil, Microsoft ve Amazon gibi diğer teknoloji devleri de bulut hizmetleri üzerinden rekabet ihlalleriyle ilgili soruşturmaların odağında. Bu gelişmeler, dijital pazarlarda büyük oyuncuların güçlerinin daha sıkı denetim altına alınacağı yeni bir döneme işaret ediyor.
