Google bünyesindeki veri merkezleri yapay zeka hedeflerini desteklemek için genişliyor ve Finlandiya’daki yeni bir proje, şirketin bu büyümenin çevresel etkisiyle başa çıkmaya çalışmasının bir yolunu gösteriyor.
Google, Finlandiya’daki veri merkezini genişletmek için 1 milyar € harcayacaklarını, bugün e-posta yoluyla gönderilen bir basın bülteninde açıkladı. Bu genişleme, veri merkezinden elde edilen ısıyı yakınlardaki evleri, okulları ve kamu binalarını ısıtmak için kullanma planlarını içeriyor.
Zaten enerjiye aç olan veri merkezleri, yapay zeka için kullanıldığında artık daha da fazla enerji tüketiyor. Sunucu ısısının yeniden kullanılması, yapay zekanın elektrik şebekesi ve çevre üzerindeki etkilerini azaltmanın bir yolu. Sonuçta, eğer Google dikkatli olmazsa Arama’ya ve diğer ürünlere yapay zeka enjekte etme mücadelesi şirketin iklim hedeflerini rayından çıkarabilir ve faaliyet gösterdiği enerji sistemleri üzerinde ek baskı oluşturabilir.
Finlandiya veri merkezinin duyurulan genişlemesi, Google’ın üretken yapay zeka ile yenilenen arama motorunu ve Gemini modelinin daha hızlı bir versiyonunu sergileyen geçen hafta düzenlenen Google I/O etkinliğinin hemen ardından geldi. Etkinlikte en az 121 kez yapay zeka kullanıldı ve tatil planlamasından dolandırıcılık tespit araçlarından sanal asistanlara kadar her şeye aşılandı.
Yapay zekayı eğitmek ve çalıştırmak, yeni ve daha güçlü veri merkezleri gerektirir; bu da artan elektrik talebiyle elektrik şebekelerinin strese girmesi riskini taşır. İklim değişikliğinin daha büyük bir felakete dönüşmesini önlemek için yenilenebilir enerjiyle değiştirilmeleri gerektiği bir dönemde, fosil yakıtlı enerji santrallerinin bu talebi karşılaması konusunda da artan bir endişe var.
Google, Finlandiya veri merkezinin genişletilmesindeki baskıyı kelimenin tam anlamıyla bir miktar hafifletmek için, Hamina belediyesi ve şehrin sahip olduğu enerji sağlayıcısı Haminan Energia ile bir ortaklık kurdu. 2025 yılına kadar veri merkezi sunucularından ısıyı geri kazanıp bölgedeki evlere ve kamu binalarına göndermeyi planlıyorlar.
Bu, ısıyı ücretsiz olarak sağladığını söyleyen Google için türünün ilk projesi. Google bu ısıyı yaklaşık on yıldır kendi ofisleri için yeniden kullanıyor. Veri merkezi genişledikçe ve daha fazla enerji kullandıkça Google, yerel bölgenin yıllık ısıtma talebinin yüzde 80’ini karşılamak için bu ısıyı paylaşmayı planlıyor. Google, veri merkezinin enerji tüketiminin yüzde 97’sini karşılamak için karbon kirliliği olmayan enerji satın aldığından, Haminan Energia’ya sağladığı ısı da çoğunlukla temiz bir enerji kaynağı olarak değerlendirilecek.
Elbette bu, büyük bir küresel zorluğun üstesinden gelmeye yönelik yerel bir adımdır. Google, Gemini dönemine girmeden önce, Temmuz 2023’ten bu yana güncellenmiş bir sürdürülebilirlik raporu yayınlamadı. Ancak yapay zeka alanındaki rakiplerinden bazıları, veri merkezlerini genişlettikçe sera gazı emisyonlarının da arttığını görüyor. Örneğin Microsoft, 2020’de büyük bir iklim taahhüdü verdiğinden bu yana emisyonlarının yüzde 30 arttığını gördü.
Google, 2030 yılına kadar net sıfır karbon dioksit emisyonuna ulaşma taahhüdünde bulundu; bu, saldığı kadar gezegeni ısıtan CO2’yi yakalamayı veya telafi etmeyi içeriyor. Ancak enerji tüketimi yapay zeka nedeniyle hızla artıyorsa bunu başarmak çok daha zor hale geliyor.
