Google, bu anlaşma ile California’da önerilen bir yasa tasarısından kaçınma imkanına sahip olmayı hedefliyor. Söz konusu yasa, Google’ın, California vatandaşlarını haber makalelerine yönlendirdiği için yerel haber kaynaklarına ödeme yapmasını zorunlu kılacaktı.
Anlaşma, California Üniversitesi Berkeley Gazetecilik Yüksekokulu bünyesindeki Haber Dönüşüm Fonu tarafından yönetilecek iki girişime bölünecek. Politico’nun haberine göre, bu fonlardan 180 milyon dolarlık kısım California’daki haber kaynaklarına (yayıncılar hariç) dağıtılacakken, kalan 70 milyon dolar ise iş gücünü güçlendirmek amacıyla yapay zeka kaynaklarına ayrılacak. Girişimlerin 2025 yılı itibarıyla faaliyete geçmesi bekleniyor.
California Valisi Gavin Newsom, anlaşmanın yüzlerce yeni gazeteciyi desteklemekle kalmayıp dinamik bir California basın organı oluşturulmasına katkı sağlayacağını ve demokraside gazeteciliğin hayati rolünü pekiştireceğini belirtti. California Haber Yayıncıları Birliği de anlaşmayı överek, bunun yerel haberciliği uzun vadede sürdürülebilir kılmak adına atılan ilk adım olduğunu ifade etti.
Anlaşma, teknoloji devleri ile haber endüstrisi arasında, yerel gazeteciliğin çevrimiçi okurluğa geçiş ve reklam gelirlerindeki düşüş karşısında nasıl desteklenmesi gerektiğine dair iki yıldır süren bir mücadelenin ardından geldi.
California Gazetecilik Koruma Yasası (CJPA), bu duruma bir çözüm olarak önerilmişti. Bir araştırmaya göre, yasa kabul edilseydi, Meta ve Google’ın ABD’deki yayıncılara yıllık olarak 13.9 milyar dolara kadar ödeme yapması gerekebilirdi. Google ise, CJPA’nın ürün deneyiminde önemli değişikliklere yol açabileceğini belirterek California haber sitelerine bağlantıları kaldırma testleri gerçekleştirdi.
Ancak beş yıllık bu anlaşma, bazı yasama organları ve gazetecilerden eleştiriler aldı. California Eyalet Senatosu lideri Mike McGuire, Politico’ya yaptığı açıklamada, anlaşmanın sektörün karşı karşıya olduğu adaletsizlikleri tam olarak ele almadığını dile getirdi.
Medya Loncası Batı Bölgesi de kendi açıklamasında, anlaşmayı şeffaf olmayan, gazetecilik işlerini tehlikeye atabilecek belirsiz bir yapay zeka hızlandırıcı projesi olarak nitelendirdi. Lonca, “Gazeteciler ve haber çalışanlarını temsil eden tek bir kuruluş bile, sektörümüzü yok eden iş dünyasından biriyle yapılan bu antidemokratik ve gizli anlaşmayı kabul etmedi.” şeklinde eleştiride bulundu.