İngiltere’den bir girişim, gelgit ve nehir akıntılarını kullanarak gelgit enerjisinden elektrik üretmeyi hedefleyen devrim niteliğinde bir teknoloji geliştirdi. Spiralis adlı girişim, 3D yazıcılarla yalnızca bir hafta içinde basılabilen Arşimet vidası bazlı türbinlerle enerji üretmeyi planlıyor.
Gelgit enerjisi, dünya genelinde yaygın olarak yaşanmasına rağmen, elektrik üretimi konusunda hala verimliliği düşük bir alan olarak kalıyor. Bunun başlıca nedeni, su altı türbinlerinin üretim ve bakım maliyetlerinin oldukça yüksek olması. Spiralis, bu soruna yenilikçi bir çözüm sunarak, Arşimet vidasının tasarımını değiştirdi. Kabuklu deniz canlılarının şekli ilham alınarak yapılan türbin, kenarındaki kanatçıklar sayesinde çok daha fazla tork üretebiliyor. Bu tasarım, türbinin yüzey alanını artırırken, malzeme üzerindeki yükü azaltıyor ve daha verimli bir enerji üretimi sağlıyor.
Özellikle ilginç olan nokta, bu türbinlerin geri dönüştürülebilir plastikten üretilmesi. Bu sayede türbinlerin üretim maliyeti düşürülüyor. Dahası, gerekli 3D yazıcı ekipmanları kurulum sahasına taşınarak, türbinler yerinde üretilip montajlanabiliyor. Spiralis, bu türbinlerden birinin yalnızca bir hafta içinde üretilebileceğini iddia ediyor. Hızlı üretim kapasitesi sayesinde, İstanbul veya Çanakkale Boğazı gibi akıntılı bölgelerde, bir yıl içinde 52 türbin kurulabilmesi mümkün olabiliyor.
Sistemin kurulumu, su yüzeyine benzer bir duba yerleştirildikten sonra, suya 5 metre daldırılarak yapılacak. Türbinler, deniz canlılarına zarar vermeyecek şekilde tasarlanmış ve hızlı dönmeyen, keskin kenarlara sahip değil. İlk testlerde 2,5 kW güç üretilebilen türbinlerin, en küçük versiyonları ise 10 kW üretim kapasitesine sahip olacak. Spiralis, ilerleyen süreçte 500 kW kapasiteli türbinler üretmeyi planlıyor. Ayrıca, gelgit enerjisinden elektrik gelecekte daha verimli bir şekilde üretilebilir.
Firma, bu türbinlerden 16 metre boyunda, 5 metre çapında olanlarını test etmek amacıyla İngiltere’deki Alderney adasında zorlu kış şartlarında denemek istiyor. Üç adet tam boyutlu 500 kW türbin ile, adanın yıllık 1,2 milyon litre dizel ile üretilen elektriği karşılamak mümkün olacak. Gelgit enerjisinden elektrik üretmek için bu test kritik önem taşıyor.
Spiralis, İngiltere’nin etrafındaki gelgit akıntılarının, ülkenin toplam enerji ihtiyacının yüzde 11‘ini karşılayabileceğini belirtiyor ve 2028 yılında ilk türbinin şebekeye bağlanmasını hedefliyor. Bu gelişmeler, Türkiye’deki boğazlar ve nehir yatakları gibi potansiyel enerji kaynakları için büyük bir fırsat sunuyor. Özellikle büyük şehirlerin iç bölgelerinde elektrik üretimi sağlanarak, şehir dışından yüksek gerilim hatları döşenmesi ihtiyacı ortadan kaldırılabilir. Ayrıca, baraj yapılmamış nehir yataklarına benzer sistemlerin entegrasyonu, çevreye zarar vermeden hidroelektrik kapasitesini artırmak için pratik bir çözüm sunuyor. Gelgit enerjisinden elektrik üretecek bu tür sistemler, çevre dostu enerji üretimi açısından gelecekte büyük rol oynayabilir.
Bu yenilikçi teknoloji, çevre dostu enerji üretimi konusunda önemli bir adım olarak öne çıkıyor ve gelecekteki enerji projelerinde önemli bir rol oynayabilir. Gelgit enerjisinden elektrik üreterek, doğa dostu bir gelecek inşa etmek mümkün.
