Güncelleme dediysek, servise gidip, yeni parçalar takılması olarak düşünmeyin. Yeni sistemde bu da cep telefonu gibi WiFi ortamında yapılabiliyor. Daha da ilginci, bu güncelleme ile sürücülü olan otomobil, sürücüsüz hale geliverdi.
Bu olurken, Türkiye de 2020 yılında seri üretimine geçilebilecek bir “yerli araba” tartışmasına başladı. Alkışlanır ama sanki beş yıl geç kalmış gibi…
Sonuçta dev dönüşümlerin yaşandığı bir dönemdeyiz… Ve geleceğin en büyük şirketi üzerine kafa yormamız gereken günlerdeyiz…
Bu bağlamda hemen öngörülerimden birini paylaşıyorum: Önümüzdeki 10 yıl içinde, dünyanın en büyük şirketi Uber olabilir.
Niye mi?
Modern taksi servis şirketi Uber, kiralık araçlar ve taksilerle, cep telefonunuzdaki uygulama ile olduğunuz yerden sizi alıp, gideceğiniz yere götüren lüks bir servistir.
Uber, bu haftaki seçimde seçmenleri sandığa ücretsiz taşıyacağını ilan etti. İyi duyurabilirse, müthiş çıkış yapabilir. Benzeri atılımları dünyanın her yerinde de yaptığını düşünüyorum.
Yeni ulaşım sistemi, bütün dünyada hızla yayılmaya devam ederken, dört yılda aralarında yüzyıllık olan dünya otomobil üreticisi ve otomotiv servis şirketlerini geçti.
Bugün Uber, 20 milyar dolara yaklaşan piyasa değerlemesiyle kafaları karıştırmaya devam ediyor.
Öyle, son bir yıl içinde dünyada en fazla değer kazanan şirket oldu. Facebook, ancak ikinciliği alabildi.
Otomotiv ve servis şirketlerinin piyasa değerleriyle kıyaslarsak, Uber’in bu değer artışının dünyadaki şehir içi ulaşım dengesini nasıl değiştireceğini daha iyi anlarız.
Dünyanın en büyük araç kiralama şirketlerinden Hertz’in piyasa değeri 12.4 milyar dolar, Avis’in 6.3 milyar dolar, Fiat’ın ise 12.9 milyar dolar olarak biliniyor.
Diğer sektörlerdeki şirketlerle de kıyaslayabiliriz: Best Buy 10.1 milyar dolar, Sony 16.8 milyar, Mitsubishi Motors 10.4 milyar dolar, Hyatt Otelleri 9.6 milyar dolar.
Uber, geçen ay İstanbul’da pek çok tekne kiralayarak, Boğaziçi’nde deniz taksi uygulamasına benzer bir atakta bulundu. Bu ilginç uygulama, dünyada da ses getirdi.
Geçen hafta ise, Uber uygulamasına sahip kişilere bedava Magnum dondurma servisi yapıldı. Rakam açıklanmamakla beraber, 10 bin civarında dondurma talebi geldiğini duydum.
Resmi olarak 18 bin taksinin olduğu bir şehirde, 10 bin rakamının boyutlarını siz hesap edin. Sonra bunu dünya ile kıyaslayın ortaya çıkan rakamları da hesaplayın…
Çin’de son bir yıl içinde 1 milyon Uber sürüşü gerçekleştirildiği tahmin ediliyor. Uber’in bu dev pazar için bu yıl da 1 milyar dolar yatırım yapacağı konuşuluyor.
Aynı şekilde, elektrikli arabalarıyla büyük çıkış yapan Tesla’nın bir modelinin bütün araçlarının Uber tarafından satın alınacağı da diğer söylentiler arasında.
Uber, rakipsiz olarak bu alanda üç, beş yıl devam ederse, dünyanın en büyük şirketi haline gelebilir. Daha şimdiden 200-300 milyar dolarlık gelecek değerinden bahsediliyor.
Bütün bunlar için ön şart, Avrupa’da ve Asya’da yaşadığı hukuki ihtilafları çözmesi gerekiyor.
Konuya eğilmemi gerektiren diğer durumlar ise önceki hafta yaşanan satın alma olayları oldu.
Teknoloji sektöründeki en büyük satın almalarından biri gerçekleşti. Dell bulut teknolojisi hizmeti veren EMC’yi 67 milyar dolara bünyesine kattı. Dell, 2 trilyon dolara ulaşan bulut teknolojisinde kendini konumlandırmak için bu satınalmayı gerçekleştirdi.
Tarihi dönüşüm anlarından birini yaşıyoruz… Muhtemel ki yeni rakipler çıkacak ve yeni düzenlemelerle Uber, alanında tek başına kalmayacak. Belki Amazon, kitap satışıyla başladığı bu iş yaşamında lojistikten yeni alanlara sıçrayacak.
2010 sonrası teknolojiyi 3G belirlemişti. Yani data paylaşımı mobilde devrim yapmıştı.
2020 yılı sonrasını belirleyecek olan ise 4G ile 5G olacak. Yani nesneler arası iletişim ve akıllı cihazlar dönemi bütün teknoloji şirketlerinde eksen kaymasına sebep olacak. Dell satın almasında olduğu gibi bulut sistemler şimdiden 2 trilyon dolarlık pazar oluşturdu, yarın ne olacağına dair net öngörüler yok elimizde.
Bigdata, bulut ve akıllı cihazlarda kim daha inovatif olabilirse, gelecekte söz sahibi olacak olan da odur.
2014 yılının en büyük ilk 100 markasından en fazla değer artışı kazanan Facebook ve Apple oldu. Apple, ürünleriyle mi yoksa Apple Store ve Apple Pay ile mi değer artışı sağlıyor, bunu iyi hesap etmek gerekiyor.
Bir de yeniden tanımlamamız gereken faaliyet alanları var. Amazon bir perakende şirketi mi bir teknoloji şirketi midir? Malum drone ile paket ulaşımı projesi hala tartışılıyor. Geçen yıl marka değerini yüzde 30 artırdı. Bu yıl da en az bu kadar artıracağını düşünüyorum.
Facebook, Google ve Amazon kurucuları yanı sıra beni etkileyen en önemli Elon Musk oldu. Son Volkswagen emisyon skandalı, Musk’ın faaliyet alanlarının gelecekte ne kadar önemli olduğuna işaret ediyor. Tesla güncellemesinde olduğu gibi “Yeni bir milat başlıyor”.
5G sistemlerinde Çinli Huawei iddiasını sürdürecek gibi görünüyor. Bu yıl Samsung, biraz frene basmış görünse de yeni çıkışlar aradığını düşünüyorum.
Google, hem software hem de hardware olarak hamleler yapıyor…
Facebook’un dünyanın her yerine ücretsiz internet hamlesine ülkelerin nasıl cevap vereceğini bilemiyorum. Uzayın kullanımına dair yeni uluslararası sözleşmeler ortaya konulabilir.
Sonuçta, şimdiki teknoloji şirketleri sıralaması önümüzdeki beş yıl içinde mutlaka değişecek. Haliyle dev satınalmalar ve birleşmeler dönemine tekrar girdiğimizi düşünüyorum.
Geleceğin çılgın dünyasında oyuncular değişecek, şimdiden hazır olun!
