Geçici Vergi aslında yaygın kullanımda peşin vergi olarak da biliniyor. Teknik anlamda, ticari kazanç sahipleri, serbest meslek icra edenler ve kurumlar vergisi mükelleflerini kapsıyor. Bu yükümlülüker, Gelir ve Kurumlar Vergisi’ne mahsuben üçer aylık kazançları üzerinden hesaplama yapıyor ve peşin vergi ödüyor. Bu vergiyi, geçici vergi olarak tanımlayabiliriz.
Geçici vergi ile tüm yıl için kazanç hesaplamasına ihtiyaç kalmıyor. Bunun yerine üçer aylık periyotlarla hesaplamalar yapılıyor. Gelir kurumlar vergisi kapsamında ödeniyor. Geçici vergiler, gelir vergisi mükellefleri için Mart ayında verilen gelir vergisi beyannemesinden mahsup ediliyor. Kurumlar Vergisi mükellefi iseniz takip eden yılın Nisan ayında vereceğiniz Kurumlar Vergisi Beyannamesi’nden mahsup ediliyor.
Geçici vergi nasıl hesaplanıyor?
Gelir Vergisi mükellefleri için Geçici Vergi oranı yüzde 15 oranıyla uygulanıyor. Kurumlar vergisi mükellefleri için ise bu oran yüzde 20 şeklinde belirlenmiş. Bir önceki dönem hesaplanan Geçici Vergi tutarı beyannamede düşüyor. Böylece sadece bir önceki döneme ilave olarak elde edilen kar üzerinden vergi tahakkuk ediyor.
Geçici vergi hesaplaması mali müşavirler tarafından yapılıyor. Hesaplama daha sonra mükelleflere iletiliyor. Yine de ödeme ihtimaliniz olan geçici vergi tutarını hesaplamak için gelir gider takibinizi düzenli tutmanız gerekiyor. Gelir vergisi takibini ayrıca kullanacağınız muhasebe yazılımlarıyla da yapabilirsiniz.
Geçici vergi uygulamasını örnek üzerinden daha net gösterebiliriz. Örneğin Ocak-Şubat-Mart aylarında belirli oranda gelir sağladınız. Bu gelir üzerinden üç aylık periyot sonunda geçici vergi ödeyebilirsiniz. Bu ödeme sonrasında yıllık gelir vergisinde bu üç aylık periyottan elde ettiğiniz kazanç için tekrar vergi ödemeyeceksiniz. Yani toplu şekilde vergi ödemek yerine periyot bazlı ödeme ile yıllık gelir vergisinde mahsuplaşma sağlanıyor.
Her vergi türünde olduğu gibi geçici verginin de beyan edilmesi gerekiyor. Mükelleflerin durumlarına göre geçici vergi beyannamelerine aşağıdaki belgeleri de eklemeleri gerekir:
- Kurumlar vergisi mükellefleri ve bilanço defteri tutan mükelleflerin gelir tablosu
- İşletme defteri tutmakla yükümlü mükelleflerin beyannamelerine hesap özeti
- Serbest meslek kazanç defteri tutan mükelleflerin ise beyannamelerine serbest meslek kazancı bildirimi
Bu belgelerle birlikte geçici vergi beyannemesi verme ve ödeme zamanlarını kaçırmamak gerekiyor.
