Telefonunuz çalıyor, ekranda tanımadığınız bir numara veya çağrı merkezinin numarası var. Çağrıyı yanıtladığınızda sizi önceden kaydedilmiş bir mesaj karşılayıp sizi bir ürün veya hizmet almaya yönlendiriyor. Ya da bir siyasi partinin adayı size bir mesaj veriyor… Eğer bu senaryo ile karşılaştıysanız (ki muhtemelen karşılaşmışsınızdır) size bir kötü haberimiz var. Muhtemelen yapay zekâ teknolojisi ile artık bu sahneyi çok daha sık yaşamak zorunda kalabilirsiniz.
Ülkemizde bu konuda nasıl bir yasal düzenleme var, sunulan ürün ve servisler yasal bile olsa robot çağrı almak istemeyen kullanıcı neler yapmalı kestirmek oldukça zor ancak ABD Federal İletişim Komisyonu (FCC) da tam bu konuda önemli bir karara imza attı. FCC dün yayınladığı bir kararla robot aramalarda ses klonlama teknolojisinin kullanılmasının yasadışı olduğunu ilan etti. Son dönemde siyasi adayların ve hatta yakın aile üyelerinin seslerini taklit eden yapay zekâ destekli deepfake kayıtlarla insanların kafasını karıştırma olanağı sunan teknolojiler nedeniyle bu tür aramaların arttığı gözleniyor.
FCC Başkanı Jessica Rosenworcel yaptığı açıklamada “Kötü niyetli kişiler, savunmasız aile üyelerini gasp etmek, ünlüleri taklit etmek ve seçmenleri yanlış bilgilendirmek için istenmeyen robot çağrılarla yapay zekâ tarafından üretilen sesleri kullanıyor” dedi ve ekledi: “Eyalet başsavcıları artık bu dolandırıcılıkları engellemek ve halkın dolandırıcılık ve yanlış bilgilendirmeden korunmasını sağlamak için yeni araçlara sahip olacak.”
Robot çağrılarda yapay zekâ ile dolandırıcılık artıyor
FCC’nin bu adımı, geçtiğimiz ay New Hampshire’da yapılan başkanlık önseçimleri öncesinde, Başkan Biden’ı taklit eden sahte bir robot çağrının seçmenleri oy kullanmamaya teşvik ettiği bir olayın ardından geldi. Söz konusu vakada tahminen 5,000 ila 25,000 arasında arama yapıldığı öngörülüyor. New Hampshire Başsavcısı John Formella Salı günü yaptığı açıklamada, yapay zeka tarafından üretilen ve Başkan’ın sesine benzetilen kaydın iki Teksas şirketiyle bağlantılı olduğunu ve cezai soruşturmanın devam ettiğini söyledmişti.
FCC’nin aldığı karar aslında ABD Telefon Tüketicisini Koruma Yasası’nı (TCPA) temel alıyor. Bu yasa, tele-pazarlama aramalarının yapılmasını ve otomatik telefon arama sistemleri ile yapay veya önceden kaydedilmiş sesli mesajların kullanımını kısıtlıyor. FCC kuralları uyarınca, tele-pazarlamacıların tüketicileri robot olarak aramadan önce açık yazılı onay almaları gerekiyor. Şimdi açıklanan Deklarasyon Kararı da aslında aramalarda yapay zekâ tarafından üretilen seslerin de aynı standartlara tabi tutulmasını sağlıyor. FCC tarafından yapılan açıklamada şu ibarelere yer veriliyor:
“TCPA, FCC’ye robot arama yapanlara para cezası vermesi için sivil yaptırım yetkisi vermektedir. Komisyon ayrıca, yasadışı robot aramaları kolaylaştıran telefon taşıyıcılarından gelen aramaları engellemek için adımlar atabilir. Buna ek olarak, TCPA bireysel tüketicilerin ya da bir kuruluşun robot arama yapanlara karşı mahkemede dava açmasına izin vermektedir. Eyalet Başsavcıları TCPA kapsamındaki robot arama tanımlarına bağlı olabilecek kendi yaptırım araçlarına sahiptir.”
Son olarak belirtmeliyiz TCPA, bu yasaya aykırı davranışlarda bulunan kişi ve firmaların yaptıkları robot arama başına ceza almalarını ve ayrıca telefon operatörlerinin de cezai işleme tabi olabileceklerini düzenliyor.