Eğer medyadaysanız bir şekilde kendinizi okutmanız, izletmeniz gerekir. Bunun için sıkça yapılan uygulamalardan biri ise içinde yüksek sayılar bulunan haberlere sansasyonel bir hava katıp vermektir. Davos Zirvesi’nin ana gündemi olan Endüstri 4.0 tam da medyaya istediği bu malzemeyi verdi. Zirveyi düzenleyen Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) blogunda çıkan bir makale hızla yayıldı. Yalnızca Türkiye’deki yayınlar değil, hemen her ülkenin önde gelen yayınında da aynı haber vardı.
Alex Gray imzasıyla yayınlanan bu makale, Endüstri 4.0’la ilgili WEF’in blogunda yayınlanan onlarca makaleden yalnızca biri. Ancak medyada diğer makaleler arasında bulunan Endüstri 4.0’ın ne tip değişimler getireceği, Afrika ülkelerine ne gibi ekonomik katkıları olacağı, hangi sektörü nasıl değiştireceğine dair yorumlar maalesef pek çıkmadı.
Bunu bir kenara bırakıp Endüstri 4.0’ın gerçekte ne gibi değişimler getireceğine bakmakta fayda var. Çünkü bu yapılmadığı takdirde insanların aklında sadece robotların ve yapay zekanın yaygınlaşması yüzünden 5 milyon kişiyi işsiz bırakacağı kalacak. Yapay zekanın halen bebek adımları attığını ve raporda belirtilen 2020’de değil, 2025 sonrasında asıl etkisini göstereceğini hatırlatmakta fayda var. Detayları TechInside için daha önce yazdığım, “2026’yı İnsan Egosu Şekillendirecek” başlıklı yazıda bulabilirsiniz.
Yaşanacak değişimlere dönelim. Endüstri 4.0’ı öncelikle geçmişteki kapsamlı değişimlerle karşılaştırmakta fayda var. Mesela tarlaların artık insan ve hayvan gücüyle değil, traktörle sürülmesi gibi. Eğer bu olmasaydı bugün sadece belirli bölgelerde değil, dünyanın pek çok yerinde açlık sorunuyla karşı karşıya olacaktık. Endüstri 4.0, şimdi bunu bir adım daha öteye taşıyan yenilikler içeriyor. Nesnelerin interneti, drone tipi insansız hava araçları, uydu verilerinden uzun vadeli hava durumu takibi gibi işlemler, 5G gibi gelişmiş iletişim teknolojileri sayesinde ekilen tarlalardan çok daha yüksek verim alınabilecek. Dünya nüfusunun büyük bir iştahla arttığını düşünürsek daha verimli tarlalara kesinlikle ihtiyacımız var.
Bir başka sektörü ele alalım. Mesela otomotiv. Üretim sektörü, Dünya Ekonomik Forumu’nun raporunda belirtildiği gibi en fazla etkilenecek alanlardan biri. En fazla derken 5 yıllık dönem için öngörülen azalma oranının yüzde 1,63 olduğunu belirtmeliyim. Ancak otomotiv özelindeki değişim sanılanın aksine bu kadar etkili olmayacak. Zira otomotiv üretiminde endüstriyel robot kullanımının geçmişi 1959’a kadar gidiyor. Endüstriyel robotların en yoğun kullanıldığı ülkelerden biri olan ABD’deki oran zaten bugün bile kimi tesislerde yüzde 80’lere kadar çıkmış durumda. Almanya’da da benzer bir durum söz konusu. Bir diğer büyük üretici Japonya için de aynı yorumu yapmak mümkün. Otomotivi bugünkü büyüklüğüne getirenler arasında robotların payı büyük. Şöyle düşünün, eski usül insan gücü odaklı bir üretim sürecinden bahsediyor olsaydık o çok beğendiğiniz otomobili almak için belki 1,5 – 2 yıl beklemeniz gerekecekti. Bunu ister miydiniz?
Endüstri 4.0 elbette sadece tarım ve otomotivi dönüştürmeyecek. İnşaat, medya, finans, enerji, sağlık diğerlerine oranla daha fazla etkilenecek sektörler arasında yer alıyor. Diğer yandan verimliliğe olan katkısı sayesinde küresel ısınmayla mücadelede de en önemli araçlardan biri olacak. Aşağıda, Dünya Ekonomik Forumu’nun Davos’un hemen öncesinde yayınladığı Future of Jobs isimli rapordan bir ekran görüntüsü bulacaksınız. Burada hangi sektörde ne oranda çalışan sayısı değişimi olacağı net bir şekilde veriliyor.
Raporda olan, ancak medyada görünmeyen bir diğer nokta da 2020’de çalışanların ne gibi yeteneklere sahip olması gerektiği. Problem çözme yeteneğiniz yine öncelikli, ama mesela kalite kontrol işi çoğunlukla robotlar tarafından yapılacağından iş dünyasında aranan bir kriter olmayacak. 2020 kriterlerinden biri “duygusal zeka”nız. Yaratıcılık da hızla yükselenler arasında.
Özetle, Endüstri 4.0 sadece sektörleri değil, iş dünyasını ve dolayısıyla sizi dönüştürecek. Umarım, geleceğin iş dünyası temsilcilerini yetiştiren üniversitelerimiz bu durumun farkındadır…
