Tüketicilerin, elektrikli araçların daha fazla benimsenmesinin önündeki en büyük engellerden biri olan sınırlı kamusal şarj konusundaki endişelerine rağmen, elektrikli satışları 2023’te Türkiye pazarında rekor kırdı. Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği’nin (ODMD) Türkiye’de yayınladığı son verilere göre, 2023’ün ilk dokuz ayında 39.051 adete ulaşan yeni elektrikli araç araç kayıtları, 2022’nin aynı dönemindeki 4.056 adetlik yeni satışları aştı. Strategy& Türkiye, Türkiye elektrikli araç araç pazrının 2022’de 14.553 binden %92 bileşik yıllık büyüme oranıyla 2030’da 200 binlere çıkmasının bekliyor.
Elektrikli otomobil Türkiye pazarına etki ediyor
Elektrikli araç pazarındaki büyümenin talep tarafındaki elektrikli araç şarj istasyonlarının sayısını artırması bekleniyor. EPDK’nın 20 Eylül 2023 tarihli kamuoyu açıklamasına göre, Türkiye genelinde 4.221 şarj istasyonu vardı. Bunun toplam kamu şarj noktası sayısı 6.633 alternatif akım (AC) şarj noktası 2.228’di. Ayrıca doğru akım (DC) şarj noktası olmak üzere 8.861’e ulaştı.
Strategy& Türkiye’nin analizine göre, Türkiye’deki özel ve kamu şarj ünitesi sayısının 2023’te 8k-11k seviyelerindeydi. Bunun 2032’de yüzde 33’lük ortalama bileşik yıllık büyüme oranıyla (CAGR) 118-122k’ya çıkması bekleniyor. DC şarj ünitelerinin payı toplamın yaklaşık yüzde 5-10’unu oluşturuyor.
18 Nisan 2022’den bu yana “Şarj Hizmetleri Yönetmeliği”nden sonra, enerji sistem sağlayıcıları, yazılım şirketleri ve ilk kez enerji yatırımı yapanlar dahil olmak üzere 143 şirket Türkiye’de bir şarj şebekesi operatörü lisansı aldı. Ancak, birkaç oyuncu toplam şarj istasyonlarının yüzde 80’inden fazlasına erişim sağlayarak pazarın çoğunluğuna hakim. Örneğin, Eşarj, G-charge, TOGG’un sahibi olduğu Trugo, ZES, Voltrun en büyük şarj şebekesi operatörleri arasında. CPO lisansı sahiplerinin sayısı nedeniyle, elektrikli araç kamusal şarjı yakın vadede parçalı pazar olarak kalabiliyor. Ancak diğer sermaye yoğun pazarlara benzer şekilde gelecekte konsolidasyon olası bir gelecek senaryosu olabiliyor.
Şarj sağlayıcı operatörleri (CPO’lar) ve diğer piyasa oyuncuları gelecekteki talebi karşılamaya çalışıyor. Bunu için yeterli sayıda kamu istasyonu inşa etme yarışı devam ediyor. İleriye dönük kar elde etmek bugün karşı karşıya oldukları en büyük zorluk. Elektrikli otomobil Türkiye pazarında önemli bir rol oynamaya devam edecek.