Elektrikli araçların geleceğini değiştirecek yeni bir lityum-iyon batarya teknolojisi, hem dayanıklılığı hem de performansıyla dikkat çekiyor. Kanadalı Dalhousie Üniversitesi araştırmacıları tarafından geliştirilen bu yenilikçi batarya, 20.000’den fazla şarj-deşarj döngüsüne dayanabiliyor ve %80 kapasite sınırına ulaşmadan önce 8 milyon kilometre yol alabiliyor.
Batarya teknolojisinde devrim niteliğinde olan bu gelişme, elektrikli araçların ömrünü uzatarak çevresel etkilerini azaltmayı hedefliyor. ABD’nin, elektrikli araç bataryalarının 8 yıl kullanım sonunda en az %80 kapasite korumasını zorunlu kılan düzenlemesi, bu teknolojiyle kolaylıkla karşılanabilir hale geliyor.
Uzun ömürlü ve yeniden kullanılabilir
Altı yıl süren kapsamlı testlerde üstün performans sergileyen bu batarya, araç ömrünün ötesine geçecek şekildetasarlandı. Kullanım süresi sona eren bataryalar, rüzgar ve güneş enerjisi santrallerinde enerji depolama amacıyla yeniden değerlendirilebilecek.
Dalhousie Üniversitesi araştırmacıları, bu teknolojinin merkezinde yer alan tek kristal elektrot yapısını geliştirerek, standart lityum-iyon bataryaların karşılaştığı temel sorunları çözdü. Araştırmalar, standart bataryaların lityum hareketi nedeniyle çatlama ve aşınma yaşadığını ortaya koyarken, tek kristal elektrotlu bataryalarda altı yıllık kullanımın ardından dahi herhangi bir bozulma tespit edilmedi.
Mikroskobik analiz ve yapısal dayanıklılık
Bu önemli keşif, Canadian Light Source (CLS) tesislerinde yapılan ileri düzey analizlerle desteklendi. CLS’in senkrotron ışını teknolojisi kullanılarak, standart bataryaların kristal yapılarının zamanla parçalanmaya eğilimli olduğu, ancak tek kristal elektrotlu bataryaların büyük bir buz küpü gibi dayanıklı kaldığı görüldü.
Araştırmayı yürüten ekip, bu yeni teknolojinin elektrikli araçların diğer bileşenlerinden daha uzun ömürlü olacağınıvurguluyor. CLS’de kıdemli bilim insanı olan Toby Bond, “Bu araçların mümkün olduğunca uzun süre dayanmasına gerçekten ihtiyacımız var, çünkü onları ne kadar uzun süre kullanırsanız, karbon ayak izi üzerindeki etkisi o kadar olumlu olur” açıklamasında bulundu.
Ticari kullanım yakın
Bu dayanıklı bataryaların ticari olarak üretimine başlandığı ve kullanımının önümüzdeki birkaç yıl içinde hızla yaygınlaşacağı belirtiliyor. Ortalama bir elektrikli aracın yılda 20.000 kilometre yol kat ettiği düşünüldüğünde, 8 milyon kilometre dayanıklılık sunan bu bataryalar, sektör için devrim niteliğinde bir adım olacak.
