Yeni bir analiz, insanların genellikle e-atık olarak tanımadığı tüm küçük elektronikleri sayıyor ve rakamlar çılgınca.
Her yıl dünya çapında atılan elektronik sigaraların ağırlığının üç Brooklyn Köprüsü’ne eşit olduğu tahmin ediliyor. “Görünmez” kabul edilen elektronik sigaralar ve diğer küçük tüketici ürünlerinin toplam ağırlığı yılda 9 milyar kilogram (9 milyon ton) civarında.
Bu eşyaların çöpe atılmasındaki sorun, elektroniklerin genellikle kurşun veya cıva gibi tehlikeli maddeler içermesi ve bunların çöplük alanlarından sızarak toprağı ve suyu kirletmesi. Eğer bu ürünler geri dönüştürülseydi, üreticiler altın ve diğer değerli malzemeleri geri kazanabilirdi. Bu, e-atığı ve hatta potansiyel olarak aynı miktarda hammadde çıkarma ihtiyacını azaltıyor.
Atılan cihazlar ve bilgisayarlar onlarca yıldır sorunlara yol açsa da, yeni analiz, küresel bir karmaşaya dönüşen, genellikle gözden kaçan trendlere ışık tutuyor. Tek kullanımlık elektronik sigaralar her yerde. Cihazların yeni versiyonları genellikle yeni şarj cihazları gerektiren yeni fişlerle birlikte geliyor.
Kâr amacı gütmeyen WEEE iletişim yöneticisi Magdalena Charytanowicz, bir basın toplantısında; “Tüketiciler çoğu zaman bazı öğelerin elektronik içerdiğini fark etmiyor ve bu nedenle bu öğeler doğru gitmiyor; bu bir kayıp.” dedi.
Bu görünmez elektronikleri geri dönüştürmediğimizde ne kaybolur? WEEE Forum’a göre yalnızca 2019’da geri kazanılabilecek yaklaşık 9,5 milyar dolarlık malzeme (başta demir, bakır ve altın) bulunuyor. Geçen yıl atılan bakır yüklü kablolar dünyanın çevresini 107 kez dolaşmış olabilir. Yenilenebilir enerji, elektrikli araçlar ve daha fazlası için önemli olan bakır talebinin bu on yılda hızla artması bekleniyor.
Çöpe atılan elektronik sigaralar (diğer şarj edilebilir cihazlar gibi), dünyanın daha temiz enerjiye ve ulaşıma geçiş için çok ihtiyaç duyacağı önemli bir pil minerali olan lityum israfıdır. WEEE Forum genel müdürü Pascal Leroy basın toplantısında şunları söyledi: “Her hafta milyonlarca elektronik sigara çöp kutusuna atılıyor… bu büyük endişe verici bir konu.“
Brüksel merkezli Forum, görünmez elektroniklerle ilgili yeni analizi yürütmek üzere Birleşmiş Milletler Eğitim ve Araştırma Enstitüsü’nü (UNITAR) görevlendirdi. Tahminler, en son 2020’de yürütülen ve her türlü e-atığı izleyen uluslararası bir rapor olan UNITAR’ın küresel e-atık izleme raporuna dayanıyor.
Büyük ölçüde üreticilerin ürünlerinin ürettiği atıkları yönetmesini gerektiren yasalar sayesinde, e-atıkların yaklaşık yüzde 55’i Avrupa’da toplanıyor. Dünyanın pek çok başka yerinde benzer Genişletilmiş Üretici Sorumluluğu (EPR) yasaları ve atılan ürünleri sorumlu bir şekilde parçalara ayırıp değerli malzemeler çıkarmak için gereken geri dönüşüm altyapısı bulunmuyor. Dünya genelinde e-atık toplama oranı sadece yüzde 17.