Çin, bu yılki Dünya Yapay Zeka Konferansı’nda, küresel yapay zeka gelişiminin öncelikli olarak insanlığın iyiliği için yapılması gerektiğini garanti altına almak amacıyla ülkelerin birlikte çalışmalarını talep eden resmi yönergeler olan Küresel Yapay Zeka Yönetimine İlişkin Şanghay Deklarasyonu’nu yayınladı.
Dünya Yapay Zeka Konferansı
Bilimkurgu yazarı Isaac Asimov, 1942 tarihli kısa öyküsü Runaround’da ‘Üç Robotik Yasası’nı tanıttı . Yasalar, özetlenmiş haliyle şu şekildedir. Birinci Yasa: Bir robot bir insana zarar veremez veya eylemsizlik yoluyla bir insanın zarar görmesine izin veremez. İkinci Yasa: Bir robot, emirler Birinci Yasayı ihlal etmediği sürece bir insanın emirlerine uymalıdır. Üçüncü Yasa: Bir robot, bu koruma Birinci veya İkinci Yasayı ihlal etmediği sürece kendi varlığını korumalıdır. Birçok kişi Asimov’un ‘Yasaları’ ile ilgili sorun yaşıyor. Çünkü bunlar onun hikayelerini daha çok satmak için kurgusal bir araç olarak tasarlanmıştı. Bunlar her zaman gerçek dünya senaryolarına çevrilmiyor. Ancak, geçen hafta Şanghay’da düzenlenen dört günlük 2024 Dünya Yapay Zeka Konferansı’nda (WAIC), Çin yapay zeka için ilk yönetim yönergeleri olan resmi Şanghay Küresel Yapay Zeka Yönetimi Bildirgesi’ni yayınladı ve diğer ülkeleri bunu yürürlüğe koymak için birlikte çalışmaya çağırdı.
Çin Komünist Partisi (ÇKP) Şanghay Komitesi Sekreteri Chen Jining, WAIC’in açılış töreninde Bildirgeyi duyururken, “İnsanlığın yararına yapay zekayı teşvik etmek için birlikte çalışabilmemiz amacıyla hükümetlerin, bilim ve teknoloji camiasının, endüstrinin ve ilgili tüm tarafların olumlu yanıtlarını bekliyoruz” dedi. Bildirge, bu yılki konferansın temasıyla, “Yapay Zekayı iyilik ve herkes için yönetmek” – tam olarak örtüşüyor ve Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun birkaç gün önce, Çin liderliğindeki daha fakir ülkelerin yapay zekanın yeteneklerinden faydalanmasına yardımcı olmayı amaçlayan bir kararı kabul etmesinin ardından geldi. Karar, ABD de dahil olmak üzere 140’tan fazla ülke tarafından ortaklaşa desteklendi.
Bildirgenin son iki paragrafı, yapay zeka karar alma süreçlerinde kamuoyunun girdisinin önemini, dijital okuryazarlığın artırılmasını ve yapay zekanın toplumsal refahı artırmak ve “küresel sorunların” çözümüne katkıda bulunmak amacıyla kullanılmasını ele alıyor.
Beyannamenin, yapay zekanın sürekli gelişiminin arkasındaki insanlar ve onu kullananlar da dahil olmak üzere insanlığa odaklanması, ona belirgin bir Asimovvari tat veriyor. Ancak bu yönergeler uluslararası iş birliğine yol açacak ve halkı koruyacak mı? Son birkaç yılda Çin, yapay zeka yönetimi konusunda oyunun ilerisinde olduğunu gösterdi ve ABD yasama organlarının dikkatini çeken dünyanın ilk bağlayıcı düzenlemelerinden bazılarını yürürlüğe koydu.