Yi Peng 3 adlı geminin mürettebatının, demirini bilinçli bir şekilde sürükleyerek Litvanya, İsveç, Finlandiya ve Almanya’yı bağlayan denizaltı kablolara zarar verdiği iddia ediliyor. Ancak, Batılı yetkililer bu olayda doğrudan Çin hükümetinin parmağı olduğuna dair bir kanıt bulunmadığını belirtiyor.
Soruşturma, Rus istihbaratının geminin kaptanını bu operasyonu gerçekleştirmesi için ikna etmiş olabileceği ihtimali üzerinde yoğunlaşıyor. ABD, Eylül ayında Rusya’nın denizaltı veri kablolarına yönelik tehditlerini artırdığına dair uyarıda bulunmuştu.
Yi Peng 3’ün 2024 başından itibaren Çin limanları yerine Rus limanlarına sıkça uğradığı ve Rus kömürü ve gübre gibi ürünler taşıdığı kaydedildi.
NATO gemileri çevrede
Sabotajdan sonra NATO’ya bağlı Danimarka, Almanya ve İsveç savaş gemileri, Yi Peng 3’ü uluslararası sularda durdurdu. Geminin sahibi olan Çin merkezli Ningbo Yipeng Shipping’in, yetkililerle iş birliği yaptığı bildirildi. Ancak uluslararası deniz hukuku, NATO’nun gemiyi zorla limana çekmesini engelliyor.
Uydu ve diğer veriler, geminin 17-18 Kasım tarihleri arasında 100 mil boyunca demirini deniz tabanında sürüklediğini ortaya koydu. Bu süreçte gemi olağan hızının çok altında seyretti. Ayrıca geminin transponderinin olay sırasında kapalı olduğu tespit edildi.
Gemi ve mürettebata erişim tartışması
Avrupa’daki yetkililer, geminin demirinde ve gövdesinde kablo kesiminden kaynaklanan hasar izlerini incelediklerini belirtti. Bir yetkili, geminin kaptanının bu durumdan haberdar olmamasının son derece düşük bir olasılık olduğunu ifade etti. Analitik uzmanlar da demirin kazara sürüklenmiş olma ihtimalinin minimum olduğunu söyledi.
Alman ve İsveçli otoriteler, gemiye ve mürettebata daha fazla erişim sağlamak için gemi sahibiyle müzakere ediyor. Soruşturmanın seyri, Rusya ile bağlantı iddialarının netleşmesi açısından kritik önem taşıyor.
Kritik altyapı ve jeopolitik gerginlik
Bu olay, Rusya’nın denizaltı kablolarını hedef alabileceğine dair endişeleri artırıyor. Kesilen kablolar, hem askeri hem de sivil iletişim açısından stratejik bir öneme sahip. NATO ülkeleri, bu tür saldırılara karşı savunma mekanizmalarını güçlendirme konusunda kararlılık gösteriyor.
Yi Peng 3’ün gelecekteki rotası ve soruşturmanın sonuçları, jeopolitik dengeleri etkileyebilecek bir dizi gelişmenin habercisi olabilir.