Okulların tatil olmasıyla birlikte çocuklar yaz tatilini cihazlarıyla geçirmeye başladılar. Tatil dönemi çocuklar için gün içinde internette geçirilecek daha fazla saat anlamına geliyor. Siber güvenlik şirketi ESET çocuklar için en önemli yedi internet güvenliği riskini belirledi ve bu riskleri en aza indirebilmek için yapılması gerekenleri sıraladı.
Siber zorbalık
Pew Research’e göre, ABD’deki 13-17 yaş arası gençlerin neredeyse yarısı (%46) altı siber zorbalık davranışından en az birine maruz kalıyor. Bu davranışlar, lakap takma, dedikodu yayma, istenmeyen müstehcen görüntüler yayımlama, fiziksel tehditler ve özel görüntülerin izinsiz paylaşılması olabilir. Özellikle daha büyük yaşlardaki gençlerin bu tür tacizlere maruz kalma olasılığı daha yüksektir ve bu gençlerin ruh sağlığı üzerinde ciddi bir etki yaratabilir.
Dolandırıcılar
Dolandırıcılar, genellikle çevrimiçi ortamda takma adlar kullanır ve seçtiği kurbanla aynı yaştaymış gibi davranır. Bazı durumlarda kurbanla bir ilişki kurar ve onu müstehcen içerik göndermeye ikna ederler (cinsel zorlama olarak bilinir). İlerleyen aşamalarda, kurban daha fazla içerik göndermezse veya para vermezse görüntüleri arkadaşlarına ve ailesine göstermekle tehdit ederler. Bazı durumlarda ise, dolandırıcılar bir kurbanın bilgisayarını veya cihazını uzaktan ele geçirebilir ve kurbanları gizlice kaydetmek için web kamerasını açabilir.
Uygunsuz içerik
İngiltere’deki çocukların neredeyse yarısı internette kendileri için zararlı olan içerikler görmüştür. Pornografi veya şiddet içeren görüntülerin yanı sıra kendine zarar verme ve intiharı teşvik eden içerikler de söz konusudur. Bunlar az da olsa trajik sonuçlar doğurabilir. Çocuklarımızı aşırı korumak ile çok küçük yaşlarda potansiyel olarak zararlı içeriklere maruz kalmalarını engellemek arasında bir denge kurulmalıdır.
Nakit/pazar dolandırıcılığı
Çocuklar aynı zamanda çok iyi çevrimiçi tüketicilerdir. Bu da Facebook Marketplace gibi sitelere, ucuz ürün almak veya ihtiyacı olmayan ürünleri satarak para kazanmak için sık sık girebilecekleri anlamına geliyor. Bu siteler aynı zamanda kusurlu ve sahte ürünlerden, satın alınan ancak asla teslim edilmeyen ürünlere kadar uzanan dolandırıcılık faaliyetlerinin de yuvasıdır.
Korsan oyunlar
Çocuklar oyunları sever. Tahminlere göre 6-10 yaşındakilerin %68’i ve 11-14 yaşındakilerin yüzde 79’u bu oyunları oynuyor. Ancak oyun platformları ve hizmetleri çocukların siber zorbalık, sahtekarlık, dolandırıcılar ve uygunsuz içerik gibi risklere de maruz kalmasına neden olabilir. Kötü amaçlı yazılımlar genellikle oyuncular için yem olarak kullanılan korsan yazılımlarda gizlenir. Ayrıca oyun hesapları, genellikle toplanabilecek çok sayıda kişisel ve olası finansal bilgi içerdiğinden, kimlik hırsızları için kazançlı bir hedeftir.
Bağlı oyuncaklar
Akıllı oyuncaklar için küresel pazar milyarlarca dolar değerindedir. Ancak bu cihazlar çocukların oyunlarını ve gelişimlerini artırmanın yanı sıra gizlilik ve güvenlik riskleri de barındırır. Oyuncaklar tarafından kaydedilen içerik ve hesapları korumak için kullanılan parolalar, satıcılar tarafından güvenli bir şekilde saklanmayabilir. Bazı durumlarda, güvenlik açıkları bilgisayar korsanlarının oyuncak aracılığıyla çocukları ve ebeveynlerini gözetlemesine olanak tanıyabilir.
Kimlik avı
Sosyal mühendislik taktikleri hem çocuklar hem de yetişkinlerde işe yarar. Genellikle kimlik avına yönelik e-postalar, mesajlar veya sosyal medya iletileri şeklinde gerçekleşir ve dolandırıcılar hedeflerine ulaşmak için güvenilir bir kuruluşun veya bazen bir arkadaşın kimliğine bürünür. Bunlar genellikle alıcının oturum açma bilgilerini veya kişisel/finansal verilerini vermesi için kandırmak ya da farkında olmadan cihazlarına kötü amaçlı yazılım yüklemelerini sağlamak içindir. Bu genellikle fidye yazılımı veya bilgi çalan kötü amaçlı yazılımlardır.
Çocuklar internette nasıl güvende kalabilir?
İnsanlar göründükleri gibi değildir. Çevrimiçi iletişimde dikkatli olun.
- Sosyal medya profillerinizi gizli tutun ve tanımadığınız kişilerden gelen istekleri kabul etmeyin. Tanımadığınız kişilere kesinlikle gizli ve özel içerikler göndermeyin.
- İstenmeyen mesajlardaki bağlantılara asla tıklamayın veya ekleri açmayın.
- İstenmeyen bir mesajı yanıtlamak istiyorsanız, içeriğin yasal olup olmadığını, göndereni ayrıca kontrol edin (ancak doğrudan yanıt vermeyin veya e-postada verilen telefon numaralarını kullanmayın).
- Her hesap için her zaman güçlü ve benzersiz parolalar kullanın ve çok faktörlü kimlik doğrulamayı (MFA) etkinleştirin.
- Asla üçüncü taraf bir uygulama mağazasından yazılım indirmeyin.
- Herhangi bir konuda emin değilseniz veya birisi size internette zorbalık yapıyorsa her zaman ebeveynlerinizle konuşun.
Ebeveynler neler yapabilir:
- Çocuğunuzun cihazının/bilgisayarının güncel olduğundan ve saygın bir satıcıdan kötü amaçlı yazılım karşıtı bir yazılım kullandığından emin olun.
- Aileye ait banka kartlarını çocuklarınızın oyun hesaplarına kaydetmeyin, böylece fazla harcama yapamazlar.
- Bağlı oyuncakları satın almadan önce iyice araştırın ve kullanmadığınız zamanlarda bu oyuncakları her zaman kapalı tutun.
- Ekran süresi ve uygunsuz içerik hakkında temel kurallar belirleyin.
- Yukarıdakiler başarısız olursa, bazı içeriklere erişimi engellemek ve kullanım için zaman sınırı koymak için ebeveyn denetimlerini kullanabilirsiniz.