Avusturya merkezli gizlilik savunucusu NOYB (None of Your Business), Çinli teknoloji devleri TikTok, Temu, Xiaomi, Shein, AliExpress ve WeChat’e karşı Avrupa Birliği’nin Genel Veri Koruma Tüzüğü’nü (GDPR) ihlal ettikleri gerekçesiyle şikayette bulundu. Örgüt, bu şirketlerin Avrupalı kullanıcıların bilgilerini yasa dışı bir şekilde Çin’deki taraflarla paylaştığını iddia ediyor.
AB veri koruma standartları ve Çin tartışması
GDPR, AB dışına veri aktarımını ancak hedef ülkede veri koruma standartlarının yeterli olduğu durumlarda izin veriyor. Ancak NOYB, Çin’i “otoriter bir gözetim devleti” olarak nitelendirerek, bu ülkeye yapılan veri transferlerinin durdurulması gerektiğini savundu. Örgüt, AliExpress, Shein, TikTok ve Xiaomi’nin doğrudan Çin’e veri aktardığını, Temu ve WeChat’in ise “üçüncü ülkelere” veri transferi yaptığını ifade etti. Bu ülkelerin büyük olasılıkla Çin’i içerdiği belirtiliyor.
Ağır para cezası talebi
Şikayet kapsamında NOYB, Çin’e yapılan veri aktarımlarının tamamen durdurulmasını ve bu şirketlere küresel gelirlerinin yüzde 4’üne kadar varan para cezaları verilmesini talep ediyor. Bu oran, GDPR kapsamında öngörülen maksimum ceza sınırını ifade ediyor ve şirketler için ciddi bir mali yaptırım anlamına geliyor. Şikayetler Yunanistan, Hollanda, Belçika, İtalya ve Avusturya’da sunulmuş durumda.
NOYB’un lideri Max Schrems, daha önce Apple ve Meta gibi Amerikan teknoloji devlerine karşı yürüttüğü başarılı davalarla biliniyor. Schrems’in Facebook’a karşı açtığı davalar, GDPR’ın uygulanmasında dönüm noktaları olarak kabul ediliyor ve milyarlarca dolar cezalarla sonuçlanmıştı. Şimdi ise dikkatler, Çin merkezli platformlara çevrilmiş durumda.
Çinli şirketler için risk büyük
Bu yeni veri koruma mücadelesi, Çinli teknoloji devleri için ciddi bir yasal ve mali risk oluşturuyor. GDPR ihlalleri nedeniyle ağır cezalar alma ihtimali, Avrupa pazarındaki operasyonlarını önemli ölçüde etkileyebilir. Avrupa Birliği’nde kullanıcı gizliliğini koruma adına alınan bu önlemler, diğer bölgelere de ilham verebilir.
