Çin’de elektrikli araç (EV) satışları yeni otomobil pazarının yarısından fazlasını oluştursa da, Xpeng, Zeekr ve Xiaomi gibi markalar kârlılığa ulaşmakta zorlanıyor. Çin’deki EV üreticileri, satış rakamlarındaki artışa rağmen yoğun fiyat rekabeti ve maliyetler nedeniyle ciddi kayıplar yaşıyor.
İkinci çeyrek sonuçlarına göre, Xpeng, Zeekr ve Leapmotor gibi üç büyük EV üreticisi toplamda 42,9 milyar yuan(yaklaşık 6 milyar ABD doları) zarar etti. Bu zarar, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 20 azalsa da, fiyat indirimlerinin sektörde yarattığı baskı, endişeleri artırmaya devam ediyor. Sadece BYD ve Li Auto gibi iki yerli üretici kâr ederken, diğer 30’a yakın rakip şirket zararla karşı karşıya.
David Zhang, Uluslararası Akıllı Araç Mühendisliği Derneği Genel Sekreteri, “Birçok şirket için zaman daralıyor; fiyat savaşında hayatta kalmaları gerekiyor. Aksi halde, nakit akışları tükendiğinde, otomobil üreticileri kontak kapatmak zorunda kalacak,” şeklinde durumu özetliyor.
Satışlar artıyor ama zarardan çıkılamıyor
Temmuz ayında Çin anakarasında elektrikli araç penetrasyon oranı ilk kez yüzde 50’yi aştı. Hükümet teşvikleri ve hızlı genişleyen şarj altyapısı, bu yükselişte önemli bir rol oynadı. Çin Binek Otomobil Birliği’ne göre, geçen ay Çin anakarasında 878.400 adet tam elektrikli ve plug-in hibrit araç teslim edildi. Bu rakam, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 36,9 artış gösterdi ve toplam araç satışlarının yüzde 51,1’ini oluşturdu. Çin, küresel elektrikli araç satışlarının da yüzde 60’ından fazlasını elinde bulunduruyor.
Ancak, satışlardaki bu olumlu tablo bile birçok üreticinin finansal zorluklarını hafifletmiyor. Örneğin Xiaomi, Mart ayında EV pazarına giriş yaparak SU7 modeliyle dikkat çekti, fakat şirket 2024 yılında EV biriminde 4,1 milyar yuan(yaklaşık 574 milyon dolar) net zarar öngörüyor. Xpeng ise ikinci çeyrekte 1,28 milyar yuan (yaklaşık 179,3 milyon dolar) net zarar bildirdi. Gelir ise bir önceki çeyreğe göre yüzde 23,8 artarak 8,1 milyar yuana (yaklaşık 1,1 milyar dolara) ulaştı.
Geely Auto’nun çatısı altındaki Zeekr, 20 milyar yuan (yaklaşık 2,8 milyar dolar) rekor çeyrek gelirine rağmen Haziran ayında sona eren üç aylık dönemde 1,81 milyar yuan (yaklaşık 256,6 milyon dolar) net zarar kaydetti.
Fiyat savaşları kârları tehdit ediyor
Şubat ayında, dünyanın en büyük elektrikli araç üreticisi BYD, Çin’deki fiyat savaşında ilk hamlesini yaparak araçlarının fiyatlarını yüzde 5 ila 20 oranında düşürdü. Goldman Sachs’a göre, BYD’nin bu yıl yüzde 7’lik ek bir indirim yapması durumunda, Çin elektrikli araç sektörünün tamamının kârlılığı negatife dönebilir.
Yurt dışında satışlarını artırmakta zorlanan Çinli üreticiler, ABD ve Avrupa Birliği tarafından uygulanan yüksek tarifeler nedeniyle rekabet gücünü kaybediyor. İç pazarda ise hükümetin sunduğu yeni teşvikler, üreticilerin fiyat savaşında ayakta kalmalarını sağlamakta yetersiz kalabilir. Analistler, mevcut rekabet koşullarında yeterince güçlü olmayan EV üreticilerinin piyasanın dışına itileceğini öngörüyor.
Çin’in elektrikli araç sektörü, artan satışlara rağmen ciddi kârlılık sorunlarıyla mücadele ederken, önümüzdeki dönemde fiyat savaşlarının ve maliyet baskılarının nasıl şekilleneceği merak konusu.