Dünya teknoloji sahnesinde önümüzdeki yıllara damgasını vuracak büyük bir gelişme yaşandı! Çin, Amerikan teknoloji devlerine olan kapılarını kapatarak, kendi teknolojik bağımsızlığını artırma yönünde dikkat çekici bir adım attı. Artık Çin’deki bilgisayarlarda Amerikan yapımı Microsoft, Intel ve AMD ürünleri kullanılmayacak.
Çin hükümetinin bu kararı, ülkenin bilgisayar sistemlerinden yabancı teknolojiyi aşamalı olarak çıkarma planının bir parçası. Amaç, Intel ve AMD gibi mikroişlemcilerin ve Microsoft’un Windows işletim sistemi gibi yazılımların kullanımını ülke çapında sonlandırmak. İlçe düzeyinin üzerindeki kurumlara, alımlar yapılırken “güvenli ve güvenilir” işlemciler ve işletim sistemleri içeren kriterlerin dahil edilmesi talimatının verilmesiyle bu karar artık somut bir hal aldı.
Karar, “tavsiye” niteliğinde!
Çin aslında Microsoft, Intel ve AMD ürünlerinin kullanımını bir yasa ile yasaklamış değil. Devlet tarafından paylaşılan yönerge, devlet daireleri için yeni donanım satın alımında tavsiyeler içeriyor. Devlet daireleri, yeni bir donanım satın alırken bu tavsiyeleri dikkate alacak. Elbette, her dairenin bu tavsiye kararına aslında uymak zorunda olduğunu da söylemeden geçmeyelim. Peki, Windows işletim sistemi bir yana, halihazırda kullanılmakta olan AMD ya da Intel işlemcili bilgisayarlar ne olacak? Bu konuda net bir bilgi yok. Çin Devlet Konseyi Enformasyon Bürosu ne de AMD ve Intel konuyla ilgili herhangi bir açıklama yapmadı.
Çin’in attığı bu adımın zamanlaması da oldukça manidar. Çünkü bu karar, ABD Başkanı Joe Biden’ın Intel’e, Arizona’da yarı iletken üretimi için CHIPS Yasası kapsamında 8.5 milyar dolar federal fon sağlanacağını duyurduğu döneme denk geldi. ABD’nin bu hamlesi, Çin ve Tayvan’a olan bağımlılığını azaltma ve kendi yarı iletken üretim kapasitesini artırma çabasının bir göstergesi olarak değerlendirildi. Çin de şimdi bu adımın aynısını, kendi ülkesi için atıyor.
Çin, geçtiğimiz yıl Eylül ayında devlet kurumlarında çalışan bireylerin iPhone kullanmasını yasaklamış ve yerli ürünlerin kullanımını teşvik ettiğini açıklamıştı. Bunun üzerine ABD’de ulusal güvenlik endişelerini ön plana koyarak hükümete ait telefonlarda TikTok kullanılmasını yasaklamıştı. Üstüne de Nvidia’nın yapay zeka çiplerinin ihracatına kısıtlama getirmişti.
Küresel teknoloji tedarik zincirleri ve politikaları üzerinde önemli etkiler
Bu iki gelişme, teknoloji dünyasında yeni bir dönemin habercisi olarak değerlendirilebilir. Çin’in yabancı teknolojiyi kendi sistemlerinden çıkarma kararı ve ABD’nin yarı iletken üretim kapasitesini artırma çabaları, her iki ülkenin de teknoloji alanında daha bağımsız bir yol izlemeye başladığını gösteriyor. Bu, küresel teknoloji tedarik zincirleri ve politikaları üzerinde önemli etkiler yaratabilir.
Peki, bu durum küresel teknoloji tedarik zincirlerinde ve siyasi dengelerde ne gibi değişikliklere yol açabilir? Her iki ülkenin de teknolojik bağımsızlığını ve yerel kapasitelerini güçlendirmeye yönelik bu adımları, dünya sahnesinde yeni bir rekabet dönemini mi başlatıyor?
