Çin’in başlıca araştırma kurumları, sosyal medya devi Meta’nın halka açık yapay zeka modeli Llama’yı askeri amaçlarla geliştirmek üzere kullandı. Üç akademik makale ve uzman görüşlerine göre, bu çalışmalar Çin Halk Kurtuluş Ordusu (PLA) ile ilişkili araştırma merkezlerinde yürütüldü. Haziran ayında yayımlanan bir makalede, PLA’ya bağlı Askeri Bilim Akademisi’nden altı araştırmacının, Meta’nın Llama modelinin erken bir versiyonunu kullanarak “ChatBIT” adlı bir yapay zeka aracı geliştirdiği belirtildi. Araştırmacılar, Meta’nın Llama 13B büyük dil modeline kendi parametrelerini ekleyerek bu modeli askeri istihbarat toplama, veri işleme ve operasyonel karar destek alanlarında kullanıma uygun hale getirdiler.
Çin, Meta’nın yapay zekasını askeri amaçları için kullanıyor
ChatBIT, özellikle askeri görevlerde diyalog ve soru-cevap yeteneklerini optimize etmek üzere tasarlandı. Yapılan testler, ChatBIT’in bu alanda üstün bir performans gösterdiğini ve hatta OpenAI’nin ChatGPT-4 modeline yakın başarı sağladığını ortaya koydu. Ancak bu modelin hangi performans kriterlerine göre değerlendirildiği ya da fiilen operasyonel kullanıma girip girmediği hakkında ayrıntı paylaşılmadı. Bu gelişme, PLA tarafından açık kaynaklı büyük dil modellerinin askeri amaçlar doğrultusunda sistematik şekilde araştırıldığına dair ilk önemli kanıt olarak değerlendiriliyor. Meta, modellerini kamuya açık bir şekilde sunarken, askeri veya casusluk gibi kullanım amaçlarına karşı resmi yasaklar getiriyor, ancak modellerin kamuya açık erişimi bu kuralların uygulanmasını zorlaştırıyor.
Meta, bu durumun açıkça kuralların ihlali olduğunu vurgularken, Çin’in yapay zeka alanında 1 trilyon doları aşan yatırımlar yaptığına dikkat çekti. Meta, eski yapay zeka modelleri üzerinde yapılan geliştirmelerin kendileri açısından büyük bir endişe yaratmadığını, asıl önemli olanın ABD’nin açık inovasyon yaklaşımını benimsememesi olduğunu belirtti. ChatBIT’i geliştiren araştırmacıların, PLA’ya bağlı Askeri Bilim Akademisi’nin yanı sıra Pekin Teknoloji Enstitüsü ve Minzu Üniversitesi’nden olduğu biliniyor. Bu yapay zekanın gelecekte yalnızca istihbarat analizinde değil, aynı zamanda stratejik planlama, simülasyon eğitimleri ve komuta karar süreçlerinde de kullanılabileceği öne sürülüyor.
Uzmanlar, Çin’in yapay zeka alanındaki hızlı gelişimi ve bu alana yaptığı dev yatırımlar sayesinde ABD ile arasındaki teknolojik farkı hızla kapattığını savunuyor. Pentagon yetkilileri, açık kaynaklı modellerin avantajları olduğu kadar güvenlik riskleri de barındırdığını kabul ediyor ve Çin’in bu teknolojilere erişimini yakından izleyeceklerini ifade ediyor.