Çin, uzun zamandır hayal edilen ve yeni yatırımlar çeken temiz enerji kaynağı ticari füzyona hakim olmak istiyor. Bu alanda Çin’in harcamaları ABD’nin önünde yer alıyor. Yıldızlardaki doğal tepkimeyi Dünya’da ölçeklendirebilir bir şekilde gerçekleştirme yarışı hız kesmeden devam ediyor.
Güneş ve diğer yıldızlar, kendilerini ayakta tutabilmek için sürekli olarak füzyon tepkimeleri gerçekleştirerek inanılmaz miktarlarda enerji üretiyor. Bilim insanları ise bu tepkimeyi Dünya’da taklit ederek uzun zamandır aranan sınırsız enerjiye ulaşmaya çalışıyor. Ve görünüşe göre füzyon enerjisindeki yarışta Çin, lider konumda ilerliyor.
Çin’in füzyon yatırımları
Aktarılanlara göre Çin, devasa bir füzyon teknolojisi kampüsü inşa etti ve en büyük sanayi şirketlerinden bazılarını içeren ulusal bir füzyon konsorsiyumu başlattı. Çinli bilim insanları ve füzyon alanında çalışan insanların projeleri tamamlamak için üç vardiya halinde, günün her saati çalıştığı belirtiliyor. Bununla birlikte Çin’in füzyon bilimi ve mühendisliğinde ABD’den 10 kat daha fazla doktoraya sahip işgücünün olduğuna dikkat çekiliyor.
ABD ve Çin arasındaki yarış
ABD Enerji Bakanlığı’nın Füzyon Enerjisi Bilimleri Ofisi’nin başında bulunan JP Allain, Çin’in füzyon için yılda yaklaşık 1,5 milyar dolar harcadığını ve bunun ABD hükümetinin füzyon bütçesinin neredeyse iki katı olduğunu söyleyerek yarışın kaybedilmekte olduğuna değiniyor. Uzmanlara göre Çin, bu şekilde para harcamaya devam ederse üç veya dört yıl içinde ABD ve Avrupa’nın manyetik füzyon yeteneklerini geçecek.
Bilmeyenler için füzyon, en basit anlatımla, iki hafif atom çekirdeğinin birleştirilerek daha ağır bir atom çekirdeğinin oluşturulmasıyla meydana geliyor. Bu süreçte de inanılmaz miktarda (atomların bölündüğü fisyondan çok daha fazla) enerji açığa çıkıyor. Ayrıca herhangi bir karbon salınımı yapılmıyor ve çok sınırlı radyoaktivite üretiliyor.
Dünya çapında füzyon çalışmaları
Dünyanın dört bir yanındaki bilim insanları füzyon reaksiyonlarının nasıl sürdürüleceğini anlamaya ve bu enerjiyi net güce dönüştürmenin bir yolunu bulmaya çalışıyor. ABD, füzyon reaksiyonları yaratmak için lazer kullanan bir teknolojiye öncülük ediyor. Öte yandan manyetik füzyon – plazmayı sınırlamak için manyetik alanlar kullanmak – birçok uzman tarafından ticarileştirme için en mantıklı yöntem olarak değerlendiriliyor. Çin, manyetik füzyon yani tokamaklarıkullanan reaktörler üzerinde çalışıyor.
Çin, ABD ve aslında AB arasındaki yarış devam ediyor olsa da dünyanın önde gelen ülkeleri (Avrupa Birliği, Çin, Hindistan, Japonya, Kore, Rusya ve ABD) Fransa’daki devasa füzyon projesi ITER‘de birlikte çalışıyor.
Çin’in bu alandaki ilerlemeleri, küresel enerji dengelerini değiştirebilecek potansiyele sahip ve füzyon enerjisindeki gelişmeler, temiz enerji geleceği için büyük önem taşıyor.
