Hollandalı litografi ekipman üreticisi ASML‘nin CEO’su Christophe Fouquet, Çin’in yarı iletken endüstrisinde kaydettiği ilerlemelerden övgüyle bahsederken, bu alandaki teknoloji açığının Batı’ya göre hala 10-15 yıl geride olduğunu ifade etti. SMIC ve Huawei gibi Çinli şirketler, son yıllarda büyük adımlar atmış olmalarına rağmen, gelişmiş EUV litografi araçlarına sahip olmadıkları için en ileri teknoloji çipleri üretemiyorlar. Mevcut durumda, SMIC sınıfının en iyisi olarak kabul edilen DUV araçlarını kullanarak üretim yapabiliyor, ancak bu ekipmanlar, Intel, TSMC ve Samsung gibi küresel devlerin kullandığı teknolojilere ulaşmada yetersiz kalıyor.
Çin, çip üretiminde geri kalmış olabilir
Fouquet, NRC’ye verdiği röportajda ABD’nin, ASML’nin EUV araçlarının Çin’e ihracatını yasaklamasının bu teknoloji açığını daha da genişlettiğini belirtti. Wassenaar Düzenlemesi kapsamında, ASML’nin EUV makineleri Çin’e göndermesi yasaklanmış durumda ve bu araçların Çin’de kullanılabilmesi kısa vadede mümkün görünmüyor. Yine de şirket, SMIC ve Huawei gibi müşterilerine gelişmiş DUV ekipmanlarını tedarik ederek bu süreçte önemli bir gelir elde etmeye devam ediyor. SMIC’in bu makinelerle 7nm sınıfı çipler üretmesi, Çin’in bazı teknolojik engelleri aşmasına yardımcı olsa da EUV eksikliği, küresel rekabeti büyük ölçüde etkiliyor.
Huawei ve Çinli ortakları, kendi EUV litografi makinelerini geliştirmek amacıyla bağımsız çalışmalar yürütüyor. Ancak, bu teknoloji ekosisteminin sıfırdan oluşturulmasının en az 10-15 yıl süreceği tahmin ediliyor. ASML’nin kendi EUV araçlarını ticari olarak kullanılabilir hale getirmek için 20 yıldan fazla bir süre harcadığı düşünüldüğünde, Çin’in bu süreçte karşılaşacağı zorluklar oldukça karmaşık görünüyor. Batılı şirketler, bu sırada daha gelişmiş olan High-NA EUV ve Hiper-NA EUV teknolojilerine geçiş yapmaya hazırlanıyor.
Bunun yanı sıra, ABD’nin ASML üzerindeki baskısı yalnızca EUV ile sınırlı kalmayıp, gelişmiş DUV sistemlerinin bakım ve onarımına da uzanıyor. ABD hükümeti, bu sistemlerin Çin’de faaliyetlerine devam etmesinin engellenmesini talep ederken, Hollanda bu konuda şimdilik bir kısıtlama getirmeyi reddediyor. ASML, makinelerinin kontrolünü Çin’de elinde tutmaya çalışarak hem teknolojisini korumayı hem de hassas bilgilerin sızdırılmasını önlemeyi hedefliyor. Ancak, Çinli şirketlerin ana akım DUV makinelerini kopyalama ihtimali, gelecekte ASML’nin karşılaşabileceği en büyük risklerden biri olarak öne çıkıyor.