Son günlerde kamuoyunda geniş yankı uyandıran “Çin 10G’ye geçti” yönündeki haberler, teknik bir yanlış anlaşılmaya dayanıyor. Aslında Çin’de devreye alınan sistem, mobil internet teknolojilerinden bağımsız olarak geliştirilen sabit geniş bant altyapısına dayanıyor ve saniyede 10 gigabit veri iletim kapasitesi sunuyor. Kısacası Çin’de 10G adında yeni bir mobil nesil başlamadı; geliştirilen sistem, fiber optik internet alanında sağlanan yüksek hızlara işaret ediyor.
Çin, aslında 10G mobil internete geçmedi
Huawei ve China Unicom iş birliğiyle kurulan bu yüksek hızlı ağ, başkent Pekin’in yaklaşık 110 kilometre güneybatısında konumlanan Xiong’an isimli yeni nesil şehirde devreye alındı. Altyapıda kullanılan teknoloji, 50G Passive Optical Network (PON) olarak adlandırılıyor. Bu sistem sayesinde kullanıcılar, veri indirme hızlarında 9.834 Mbps seviyesine kadar ulaşabiliyor. Bu değer, teorik 10 Gbps sınırına oldukça yakın. Ancak bu hız sabit geniş bant altyapısında sağlanıyor ve mobil ağlarla doğrudan bağlantılı değil.
“10G” ifadesi burada herhangi bir yeni mobil nesil anlamına gelmiyor. Sadece ağın sunduğu saniyelik veri iletim kapasitesine işaret ediyor. Dolayısıyla bazı kaynaklarda ifade edildiği gibi Çin’in 5G’den sonra doğrudan 10G mobil internete geçtiği yönündeki yorumlar teknik açıdan hatalı. Mevcut 5G teknolojisi teoride zaten 10 Gbps’ye kadar hızlara ulaşabiliyor. 6G ile birlikte bu sınırın 100 Gbps seviyelerine taşınması bekleniyor. Ancak bugün itibarıyla “10G mobil internet” şeklinde tanımlanabilecek bir nesil veya teknoloji bulunmuyor.
Xiong’an’da kurulan sistem, sabit fiber altyapı üzerinden hizmet veriyor. 50G PON teknolojisinin sunduğu yüksek veri kapasitesi ve düşük gecikme süreleri sayesinde, sanal gerçeklikten artırılmış gerçekliğe, otonom araçlardan uzaktan sağlık hizmetlerine kadar birçok alanda yüksek performanslı bağlantı sağlanabiliyor. Ayrıca bu yapı, uzaktan eğitim ve akıllı tarım gibi uygulamalarda da dijital dönüşüm açısından önemli bir altyapı oluşturuyor. Çin, bu proje kapsamında Xiong’an’daki dijital şehir altyapısını ileri seviyeye taşıma adımı atmış oldu.
Global ölçekte değerlendirildiğinde, daha önce en yüksek sabit internet hızlarına sahip ülkeler arasında Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar dikkat çekiyordu. Ancak bu ülkelerdeki 10 Gbps seviyesindeki hizmetler halen sınırlı kullanıcı gruplarına yönelik sunuluyor. Çin’in bu hızı geniş bant hizmeti olarak bir şehirde ticari ölçekte kullanıma açması ise dünya çapında bir ilk olma niteliği taşıyor.
Çinli yetkililer, Xiong’an’daki bu başarılı uygulamanın ardından sistemin ülkenin diğer büyük şehirlerinde de yaygınlaştırılacağını belirtti. Bu kapsamda Pekin, Şanghay, Guangzhou ve Shenzhen gibi metropollerde de benzer altyapıların kurulması planlanıyor. Böylece ülke genelinde şehirler arası dijital bağlantı kapasitesi güçlendirilecek.
