Beş kez dünya satranç şampiyonu Magnus Carlsen ve ABD’li büyük usta Hans Niemann’ın yer aldığı ve sporu etkisi altına alan hile skandalı, sporun dünya yönetim organı FIDE tarafından yayınlanan bir raporun ardından nihayet bir sonuca ulaşmış gibi görünüyor.
ABD’li satranç dehası Niemann, St. Louis’de düzenlenen 2022 Sinquefield Kupası’nda Amerikalının Norveçliyi yenmesinin ardından Carlsen tarafından hile yapmakla suçlanmıştı. CNN’in daha önce bildirdiğine göre Niemann, 2022’de Carlsen’e karşı oynadığı maçtan kısa bir süre sonra St. Louis Satranç Kulübü ile yaptığı röportajda, masa üstü oyunlarda hiçbir zaman hile yapmadığını söyledi. Ancak genç bir oyuncu olarak “Chess.com’daki rastgele oyunlarda” hile yaptığını itiraf etti ve bunu “hayatımın en büyük hatası” olarak nitelendirdi.
Çevrimiçi satranç maçında hile mi yapıldı?
Adil Oyun Komisyonu’nun (FPL) bir soruşturma panelinin hile iddialarına ilişkin incelemesinin ardından, FIDE’nin Çarşamba günü yaptığı açıklamada şunları söyledi: “GM Niemann’ın kendisini suçlu ilan etmediği nihai sonucuna rağmen, Carlsen’in hile şüpheleri makul gerekçelere dayanıyordu. FIDE açıklamasında, “GM Carlsen’in inancının makullüğü, GM Niemann’ın çevrimiçi hile yaptığını itiraf etmesine ve Chess.com tarafından yayınlanan bir rapora dayanıyordu” dedi.
Chess.com’un 2022’de hazırladığı 72 sayfalık bir raporda, Niemann’ın Temmuz 2015 ile Ağustos 2020 arasında 100’den fazla çevrimiçi maçta “muhtemelen hile yaptığı” ve “birkaç para ödüllü etkinlik de dahil” olduğu iddia ediliyordu. FIDE’nin raporu, bilgisayar satrancında hile uzmanı olan profesör Kenneth Regan’ın analizinin, Niemann’ın çevrimiçi satranç platformundaki yaklaşık 32-55 oyunda “hile yaptığını” gösterdiğini söyledi; Chess.com’un önerdiği 100’den çok daha az.
FIDE raporuna göre Regan, Niemann’ın yalnızca 12 ila 16 yaşları arasında hile yaptığı yönündeki ifadesinde de “tutarsızlıklar” buldu. Ancak 2017 maçları ve 2020 yılının Ağustos ayında Bok’a karşı oynanan maçlar, Haziran ayında 17 yaşına girdikten sonra gerçekleşti. FIDE raporunda, bir diğer önemli tutarsızlığın da hilenin derecelendirilmiş çevrimiçi oyunlarda gerçekleşmesi olduğu belirtildi.
Raporda ayrıca son üç yıldaki 13 turnuvanın analizinde “GM Niemann’ın masa oyunlarında hile yaptığını destekleyen istatistiksel kanıt” bulunmadığı belirtildi.