İsviçre – Fransa sınırında yer alan Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi (CERN), tesisin veri depolama ham kapasitesinin artık 1 exabyte (1 milyon terabyte) boyutunu aştığını duyurdu. Bu kapasitenin büyük bir kısmı sabit disk sürücülerinde bulunurken dünyaca ünlü laboratuvar tesisi flash disk depolama alanına yatırımlarını da hızlandırıyor.
CERN’in EOS depolama sistemini yöneten Andreas Peters yaptığı açıklamada veri depolama kapasiteni artırmanın önemli olduğuna ancak bu verilere zamanında erişebilmenin bambaşka bir şey olduğuna dikkat çekiyor. Peters, kurumun 1 exabyte depolama alanını duyuran açıklamasında “Bu sadece bir veri kapasitesi kutlaması değil, aynı zamanda birleşik veri deposunun okuma hızının ilk kez 1TB/s eşiğini aşması sayesinde bir performans başarısıdır” diyor.
Veri depolama alanına geçtiğimiz yıldan bu yana ek 289 petabyte kapasite getiren bu güncelleme, CERN’in 27 kilometrelik Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’nda geçen hafta başlayan ağır iyon deneylerinin son turunu desteklemek için yapıldı. Bu deneyler, bilinen evrenin temel yapı taşlarını incelemek için ağır iyonları neredeyse ışık hızında bir araya getirmeyi içeriyor. İsviçre’nin Cenevre kenti yakınlarındaki halka şeklindeki parçacık çarpıştırıcısında birkaç yıl boyunca gerçekleştirilecek olan bu deneyler, uzun süreli teyp depolamasına aktarılmadan önce işlenmesi gereken 600 petabyte boyutunu aşan muazzam miktarda veri üretecek. CERN, 2015-2018 yılları arasındaki son ağır iyon çalışması sırasında günde ortalama 1 petabayt veri işlediğini söyledi.
1 petabyte veri çok gibi görünse de, yüksek kapasiteli depolama kasaları sayesinde aslında o kadar da fazla fiziksel alan kaplamıyor. Yüksek kapasiteli diskler kullanarak, tek bir kasaya bir petabayt değerinde depolama alanı sığdırmak artık mümkün. Ancak bir exabyte depolama alanı, disk raflarıyla dolu sıra sıra raflar gerektiren tamamen başka bir konu. CERN, disk depolama dizisinde çoğu sabit sürücü olmak üzere yaklaşık 111.000 aygıt bulunduğunu, ancak artan miktarlarda flaş disk barındırmaya başladıklarını söylüyor. Tüm veri depolama ve okuma sistemleri ise, CERN tarafından Büyük Hadron Çarpıştırıcısı ve diğer bilimsel iş yüklerinde kullanılmak üzere geliştirilen açık kaynaklı bir platform olan EOS üzerinde çalışıyor.
CERN’den yapılan açıklamalara göre, yüz binden fazla disk çalışırken, bir yandan sürücü arızaları da düzenli olarak meydana geliyor. Birkaç yıl önceki bir rapora göre kurum her hafta 30 arızalı sürücüyü değiştiriyordu ve bu da farklı veri çoğaltma yöntemleri kullanarak oldukça planlı bir esneklik gerektiriyordu.