Bitcoin ve Blockchain herkesin dilinde ama birçok insan için bu terimler kapalı bir kitap. Konu aslında karmaşık. En önemli terimleri mümkün olduğunca açık bir şekilde açıklamaya çalışacağız.
Bitcoin ve Blockchain için bilgi notu
Bitcoin (BTC) dijital bir para birimi. Ad, bit (bilginin en küçük ikili birimi) ve madeni paranın birleşimi ile oluşuyor. Miktar 21 milyonla sınırlı ve bunların 19.5 milyonu halihazırda çıkarılmış veya üretilmiş durumda. Ancak yıllar geçtikçe dağıtılan BTC miktarı azaldıkça, son Bitcoin’in çıkarılmasına yüz yıldan fazla zaman geçecek. Bitcoin’in en küçük birimi Satoshi. Teorik olarak çok daha küçük ölçeklendirilebilir, ancak bu yalnızca bir BTC’nin çok daha değerli olması durumunda anlamlı olacak. Kesin rakamlar yok, ancak uzmanlar bugüne kadar çıkarılan tüm Bitcoin’lerin yüzde 20’sinin sonsuza kadar kaybolduğunu varsayıyor. Bunun nedeni kullanıcı hatası, kayıp anahtarlar, teknik aksaklıklar, hack’ler ve hırsızlık.
Önemli noktalardan biri Bitcoin ağının kimseye ait olmaması. Tamamen merkezi olmayan (P2P) ve açık kaynaklıdır: herkes katılabilir. Çekirdek bir ekip, yazılımın daha da geliştirilmesiyle ilgileniyor. Bitcoin’i daha iyi anlamak istiyorsanız blockchain’in ne yaptığını bilmeniz gerekiyor. Blockchain halka açık bir defter gibi çalışan bir teknoloji. Yapılan her işlemi kayıt altına alır. Bu Bitcoin ve diğer kripto para birimleri için de geçerli. Bu defterdeki her sayfa, belirli sayıda işlemin kaydedildiği bir blok. Böyle bir blok dolduğunda kronolojik sıraya göre zincire ekleniyor. Bloklar karmaşık matematiksel algoritmalar kullanılarak birbirine bağlanıyor ve bu nedenle zincir çok güvenli.
Blockchain madenciliği ise düğümlerin bloklarda yer alan bilgileri doğrulamak için gerçekleştirdiği hesaplamalı çalışmanın bir metaforu. Gerçekte madencilik daha çok blokları kontrol etmeye benzer. Madenciler, Bitcoin işlemlerinin meşruiyetini doğruluyor ve bunu yaptıkları için bir ödül alıyor.
Halving: İlk blok (Genesis Block) 3 Ocak 2009’da çıkarıldı ve o zamanki ödül 50 BTC’ydi. Bir algoritma, yarılanmanın yaklaşık dört yılda bir gerçekleşmesini sağlıyor. Bu, blok başına dağıtılan BTC miktarını yarıya indiriyor.
Bir cüzdanı fiziksel bir cüzdanla karşılaştırabilirsiniz. Ancak içinde kağıt para yerine bitcoin veya diğer kripto para birimleri saklanır. Bir cüzdandaki en önemli veri şu şekilde:
- Genel anahtar: Bu, etkili bir şekilde cüzdanınızın hesap numarası veya adresidir. Bu adresleri başkalarıyla paylaşarak size bitcoin veya diğer kripto para birimleri gönderebilmelerini sağlayabilirsiniz.
- Özel anahtar: Bitcoinlerinize erişim anahtarı görevi görüyor.