İngiltere’nin önemli telekom şirketleri Vodafone ve Three, haziran ayında yaptıkları bir açıklamayla 19 milyar dolarlık bir mega mobil operatör yaratmak için şirketlerini birleştirmeyi planladıkların duyurdular. Ancak söz konusu birleşme, şimdilik rekabet kurumu engeline takılmış gibi gözüküyor. İngiltere Rekabet ve Piyasalar Kurumu (CMA), söz konusu birleşmenin tekelleşmeye yola açabileceği endişesiyle bir antitröst soruşturması başlatmaya hazırlanıyor. CMA iki şirketten resmi görüş ve bilgi talebinde bulundu.
Vodafone ve Three arasında varılan anlaşmaya göre birleşme sonrası MergeCo adını alacak olan işletmenin yaklaşık 28 milyon abonesi olacaktı. Toplam 19 milyar dolar piyasa değerine sahip olacak yeni işletmenin %51’ine Vodafone sahip olurken, CK Hutchison Group Telecom Holdings ise (Three’un sahibi) şirket hisselerinin %49’unu elinde bulunduracaktı. Vodafone UK ve Three UK’in CEO’ları MergeCo’da liderlik rollerini üstleneceklerdi.
CMA henüz antitröst soruşturmanın 1. aşamasının resmi kapanışı ve sürecin sonraki adımı olan birleşme soruşturmasının resmi açılışı için tarih açıklamadı. Genel olarak bu tip soruşturmalar aylar ya da yıllar sürebiliyor. Örneğin Three’nin ana şirketi Hutchison’ın 2015 yılında O2’yi satın alma girişimi yıllarca mahkemelerde süründü ve hala bazı davaların sürdüğü görülüyor.
Satın alma ve birleşmeler rekabeti engeller mi?
Yeni kurulan şirketler ve teknoloji dünyası için birleşme ve satın almaların antitröst bağlamındaki sonuçları birkaç düzeyde ortaya çıkıyor. Bunların en önemlisi ise birleşme yoluyla yeni tür bir sanal operatör kurulması durumunda operatörlerin mevcut bant genişliği ve diğer hizmetleri doğrudan kullanıldığı için pazardaki diğer oyuncuların ve paylaşımlı altyapı kullanan şirketlerin yeni pazarlıklar yapmak için seçenekleri azalıyor. Bu da en nihayetinde pazardaki hizmet anlaşmalarını daha pahalı hale getirebiliyor. Tüketiciler de sonuç olarak daha az rekabetçi seçeneğe sahip oluyorlar.
CMA İcra Kurulu Başkanı Sarah Cardell yaptığı açıklamada, “Birleşik Krallık’taki milyonlarca tüketici ve işletme, bağlantıda kalmak için Vodafone ve Three’nin mobil ağlarına güveniyor” dedi ve ekledi “Bu anlaşmanın Birleşik Krallık’taki rekabeti nasıl etkileyebileceğini ve bunun da müşterilere sunulan seçenekleri ve fiyatları nasıl etkileyebileceğini dikkatle değerlendireceğiz. Ayrıca Birleşik Krallık mobil ağlarının kalitesine yatırım yapma teşviklerini nasıl etkileyebileceğini de değerlendireceğiz. Açtığımız soruşturma aslında bu birleşme ile ilgilenenlerin, biz ikinci aşamaya geçmeden önce görüşlerini bize bildirmeleri için bir fırsattır.”
Diğer tarafta ise telekomünikasyonun birim ekonomisi var: Three, yeni bir şirket olarak yıllar içinde önemli miktarda borç biriktirdi (şirket sadece 3G veri tabanlı hizmetlerin yükselişiyle ortaya çıktı, adı da buradan geliyor) ve bu birleşmenin kilit noktalarından biri de Vodafone’un hiç nakit ödemezken, bu borcu üstlenmesi. Şirketler, birleşik yapının 5G’ye gerekli yatırımları yapmalarına yardımcı olacağını ve yeni mobil ve sabit hat ağı kurmak için 11 milyar sterlin harcayacaklarını ve sabit geniş bant erişimi için fiber ağının 2030 yılına kadar hanelerin %82’sini kapsamasını hedeflediklerini söylemişlerdi.
