Avrupa Birliği içinde bazı parlamenterlerin, yakın gelecekte sosyal hayatı yakından etkileyecek robot çalışanlar konusunda yasal düzenlemelerin nasıl olması gerektiğini araştırmaya başladığını ve yasa teklifleri hazırlamaya çalıştığı ortaya çıktı.
AB’de hazırlanan yeni yasa tekliflerine göre robotlar “elektronik kişiler” olarak kabul edilecek ve belli bazı haklara sahip olacaklar. İş yerlerinde çalışan robotlar için aynı gerçek insanlar gibi, sosyal güvenlik primleri ödenmeye devam edecek. Bu prim elbette robotlar yaşlandığında emekli maaşı alsın diye değil, ülkelerin sosyal güvenlik kurumlarının çökmemesi ve yaşlı, bakıma muhtaç, emekli maaşı alan vatandaşların hayatına devam edebilmesi için ödenecek. Zira, bir ülkedeki işletmelerin çoğu robot çalıştırmaya başladığında ve sosyal güvenlik kurumlarına prim ödemeyi bıraktığında, o ülkedeki sosyal güvenlik sisteminin çökmesine kesin gözüyle bakılıyor.
Yasa taslaklarına göre, şirketlerin insan yerine robot çalıştırarak sosyal güvenlik primi ödemelerinden ne kadar tasarruf ettiklerini deklare etmesi zorunluluğunun da getirilmesi düşünülüyor. Bu tasarrufun özel bir vergi oranı ile vergilendirilmesi de mümkün. Robotlar için ödenecek düşük tutarlı sigorta primlerinin bir kullanım alanı da robotların yaratabileceği hasarların tazmini olacak. Yapay zeka tarafından kullanılan bir taksi kaza yaptığında hasar tazmini için bu sigorta devreye girecek. Fabrikada işlem yapan bir robot bozulup çevresine veya insanlara zarar verecek olursa, gerekli masraflar yine bu sigorta fonlarından karşılanacak.
Tüm çalışmaların şimdilik hazırlık aşamasında olduğunu unutmamak gerekiyor ve tüm üye ülkelerin her teklifi kabul etmesi beklenmiyor. Ayrıca yıllar içindeki gelişmelere göre yasa taslaklarının yeniden şekillenmesi mümkün olacak. AB yetkilileri bu hazırlıkların 10 sene içinde hayata geçmeyeceğini ama 50 sene içinde artık yürürlüğe girmesi gerekebileceğinin altını çiziyorlar.
