İngiltere Rekabet ve Piyasalar Kurumu’nun (CMA) bağımsız bir inceleme grubu tarafından hazırlanan rapor, Apple ve Google’ın faaliyetlerinin yeni yürürlüğe girecek Dijital Piyasalar, Rekabet ve Tüketiciler Yasası (DMCC) kapsamında detaylı olarak incelenmesini öneriyor.
DMCC ve “Stratejik Piyasa Statüsü”
DMCC, Avrupa Birliği’nin Dijital Piyasalar Yasası’na (DMA) benzer bir düzenleme olarak İngiltere’deki dijital piyasaları düzenlemek ve anti-rekabetçi davranışları önlemek amacıyla hazırlandı.
Bu yasa, CMA’ya belirli şirketlere “Stratejik Piyasa Statüsü” (SMS) atama yetkisi veriyor. SMS statüsüne sahip şirketler için şu yükümlülükler getirilebilir:
- Kendi hizmetlerini öne çıkarma uygulamasına son verilmesi,
- Yazılımlar arasında tam uyumluluk sağlanması,
- Rekabeti engelleyici davranışların yasaklanması.
SMS statüsü verilmesi için CMA’nın resmi bir soruşturma başlatması gerekiyor.
Apple ve Google’a yönelik eleştiriler
Rapor, Apple’ın App Store kurallarının rakiplerin yenilikçi özellikler sunma kabiliyetini sınırladığına dikkat çekiyor. Örneğin, iOS üzerindeki uygulamalar için daha hızlı web sayfası yükleme özelliklerinin devreye alınması bu kurallarla engelleniyor.
Ayrıca, daha küçük İngiliz geliştiriciler, “progressive web uygulamaları” (App Store dışından erişilebilen uygulamalar) kullanmak istediklerini belirtiyor, ancak bu teknoloji iOS cihazlarında tam anlamıyla desteklenmiyor.
Google ve Apple arasındaki gelir paylaşımı anlaşması da incelemeye alındı. Bu anlaşmanın, Google’ın iPhone üzerindeki varsayılan arama motoru olmasını sağladığı ve iki şirketin mobil tarayıcı pazarında rekabet etme teşviklerini azalttığı ifade edildi.
Şirketlerin tepkileri ve soruşturmanın gidişatı
Apple, raporun bulgularına katılmadığını belirtti. Şirket, DMCC kapsamında yapılacak müdahalelerin kullanıcı gizliliğini zayıflatabileceğini ve Apple’ın teknoloji geliştirme kapasitesini kısıtlayabileceğini savunuyor. Apple sözcüsü, şirketin rekabetin olduğu her pazarda yenilikçi bir şekilde çalışmaya devam ettiğini ifade etti.
Google henüz raporla ilgili bir yorum yapmadı.
CMA’nın nihai kararı, ilgili taraflardan alınacak geri bildirimler sonrasında 2025 yılının Mart ayında açıklanacak.
CMA, Apple’ın bulut oyun hizmetlerinin App Store’da dağıtılmasına yönelik kısıtlamalarını da incelemişti. Ancak Apple’ın bu alandaki sınırlamaları kaldırmasıyla bu unsur soruşturma kapsamından çıkarıldı.
Apple ve Google’ın mobil ekosistemlerindeki baskın rolleri, İngiltere’de dijital piyasalara yönelik yeni düzenlemeler çerçevesinde mercek altına alınacak gibi görünüyor. CMA’nın vereceği karar, yalnızca bu iki dev şirket için değil, tüm teknoloji dünyası için önemli bir emsal teşkil edebilir.