Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), İstanbul‘da meydana gelebilecek olası bir depremin yaratabileceği hasar ve kayıpları tahmin etmek amacıyla yapay zeka destekli çalışmalar yürütüyor. AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Orhan Tatar, Türkiye genelinde doğal afetlere karşı daha hazırlıklı olmak adına bilimsel veri, teknolojive farkındalık odaklı stratejilerin geliştirilmesi gerektiğini vurguladı.
Yapay zeka deprem riskini analiz ediyor
Tatar, yapay zekanın deprem risklerinin değerlendirilmesinde oynadığı önemli role dikkat çekerek, “Yapay zeka artık hayatımızın her alanına girdi. Bu nedenle dikkatli olsak da kullanmak zorundayız,” dedi. AFAD’ın Deprem Ön Hasar ve Kayıp Tahmini Sistemi (AFAD-RED)‘de yapay zekadan yararlanıldığını belirten Tatar, bu yazılım sayesinde olası bir depremin can kaybı, yaralı sayısı ve hasar gibi kritik bilgilerin tahmin edilebildiğini söyledi.
AFAD-RED sistemi, depreme ilişkin senaryolar oluşturarak kritik üst yapıların ve alt yapıların dayanıklılığını öngörebiliyor. Tatar, bu raporların illere gönderilerek tatbikatlar yapıldığını ve yapay zekanın müdahale ve iyileştirme süreçlerinde otomatik talimatlar ve kaynak yönetimi sağlayacak şekilde entegre edilmesinin hedeflendiğini açıkladı.
Erken uyarı sistemleri ve deprem sonrası hazırlıklar
Japonya’da depremler sonrası hoparlörler ve anons sistemleri aracılığıyla yapılan uyarılara değinen Tatar, bu tür erken uyarı sistemlerinin dünya genelinde sınırlı sayıda ülkede uygulandığını, ancak Türkiye’de de benzer sistemlerin kullanılabileceğini belirtti.
6 Şubat depremlerinin ardından teknolojik inşaat teknikleri ve sosyolojik hazırlıkların önemine vurgu yapan Tatar, Nepal’de 2015 yılında yaşanan deprem öncesinde cep telefon hatlarında meydana gelen kesintiyi örnek göstererek, bu tür verilerin depremleri önceden tespit etmek için kullanılıp kullanılamayacağı sorusuna, “Depremin kesin zamanını ve yerini tahmin etmek mümkün değil. Ancak büyük bir deprem öncesinde yer kabuğunda bazı fiziksel değişiklikler olabilir,” şeklinde yanıt verdi.
Son olarak, İstanbul‘da meydana gelebilecek bir depremde siren kullanımı konusunda farkındalığın artırılması gerektiğini belirten Tatar, bu tür uyarı sistemlerinin yanlış kullanımının paniğe yol açabileceğini söyledi. İzmir depreminden örnek vererek, 2022 Ekim ayında yaşanan küçük depremler sırasında panikle 2. kattan atlayarak yaşamını yitiren vatandaşları hatırlatarak, sirenlerin doğru kullanımı konusunda toplumsal farkındalığın önemine dikkat çekti.
, yapay zeka teknolojilerini kullanarak kapsamlı çalışmalar yürütüyor.){kind=link}